Laptops MSI Creator Z16P B12UHST-014NL review 29 september 20231220 views1 Share By Rooieduvel Share MSI Creator Z16P B12UHST-014NL8.9De creator is een stijlvolle, dunne en vrij lichte laptop die onder de motorkap toch heel wat kracht te bieden heeft. Deze machine weet zich aardig te meten met hedendaagse desktop hardware al is in sommige tests te zien dat hij soms wat gas terug moet nemen. Dit komt voornamelijk doordat hij aardig warm kan worden. Ook kunnen de ventilatoren wat luid zijn. Desondanks zet hij prima prestaties neer. Het scherm ziet er heel goed uit en de beelden zijn haarscherp. Genoeg geheugen en opslag om lekker aan de slag te gaan met foto- en videocontent. Ga je voor langere tijd aan de slag, zorg dan dat je een stopcontact in de buurt hebt. De accu houdt het een paar uur uit. Dit omdat er krachtige hardware in een dunne behuizing gestopt zijn. Desondanks is het een prima laptop voor productiviteit.TopStijlvolMooi schermBehoorlijk snel voor een laptopLaadt snel op dankzij het grote laadblok en fastchargePrima toetsenbord en touchpadFlopWordt erg warm onder loadAccuduur valt toch een beetje tegenMSI Pen moet los gekocht wordenMaakt redelijk wat geluid tijdens intensief gebruik Allereerst wil ik MSI bedanken voor het beschikbaar stellen van deze laptop. In ruil voor het maken van een aantal reviews heeft MSI deze laptop geschonken. Het feit dat hij aan mijn geschonken is doet niets af aan het oordeel over de laptop. Hij zal gebruikt gaan worden voor het maken van meer reviews en eventuele video content in de toekomst. Bij menig persoon is het merk MSI wel bekend. Dat is op zich niet zo gek want het merk bestaat al sinds 1986 en werd opgericht door 5 mensen. Destijds waren ze vooral bezig met het maken van moederborden en videokaarten. Deze productgroepen worden nog steeds gevoerd bij MSI maar het bedrijf is sinds die tijd veel groter geworden. Niet alleen qua personeelsbestand maar ook met productgroepen. Ze maken koelers, SSD’s, computerkasten en voedingen. Qua randapparatuur verkopen ze toetsenborden, muizen, headsets, muismatten, stoelen en monitoren. Je zou bijna kunnen stellen dat ze alles hebben voor een complete pc, behalve een processor. Ze hebben ook complete pc’s mocht je zelf niet willen bouwen. MSI heeft echter niet alleen componenten voor desktop pc’s en complete machines maar ook laptops. En MSI is op alle markten vertegenwoordigd. Natuurlijk hebben verschillende mensen verschillende wensen. Nu zullen de meeste mensen bij een laptop van MSI meteen denken aan een hele dure laptop waarbij de RGB van het toetsenbord spat en felle kleuren gebruikt worden om behoorlijk wat indruk te maken op vrienden, familie en tegenstanders in spelletjes. Er is echter ook een grote doelgroep die een laptop helemaal niet gebruikt om te gamen maar alleen voor zakelijke doeleinden een draagbare machine nodig hebben. Hier worden meestal de lichtere laptops voor gebruikt omdat deze makkelijker mee te nemen zijn. Er zijn uiteraard ook machines voor de creatievelingen die qua rekenkracht wel in de buurt willen komen van een gaming computer maar niet het uiterlijk willen van zo’n machine. Gelukkig heeft MSI voor ieder wat wils. De machine waar we het vandaag over gaan hebben is de MSI Creator Z16P B12UHST-014NL, een hele mond vol. Dit is een 16 inch laptop uit de Creator serie die voorzien is van de meest krachtige hardware die op dat moment te krijgen was. Hij is voorzien van een Core i9 processor, 32 GB DDR5 geheugen, een 3080Ti videokaart en een 2TB SSD. Ondertussen is wel de 13e generatie op de markt gebracht maar dat wil niet zeggen dat deze machine niets meer waard is. In tegendeel: omdat er een nieuwe serie uit is kan deze laptop nog wel eens in de aanbieding zijn. De laatst bekende prijs was ongeveer €3300,- wat een hoop geld is. Maar wat je voor dit geld precies terug krijgt, lees je in deze review. Specificaties Unboxing Binnenkant Uefi Software Prestaties Ervaring Conclusie Voordat we de laptop daadwerkelijk gaan werpen we eerst een blik op de specificaties. Van deze laptop zijn er vier verschillende versies uitgebracht. Het enige verschil tussen de vier modellen is de videokaart. In het goedkoopste model zit een 3060 terwijl er in onze sample een 3080Ti verwerkt is. De rest is allemaal hetzelfde wat in houdt dat de laptop uitgerust kan worden met maximaal een Core i9 uit de 12e generatie. Daarnaast kan er tot maximaal 64GB aan geheugen in geplaatst worden. Er wordt normaal gesproken 32GB aan geheugen geleverd maar dit kan dus verdubbeld worden. Het scherm is ook voor alle machines hetzelfde en dus ook de maximale resolutie. Dit is niet 1440p zoals je zou denken maar 2560 x 1600. Dit levert een 16:10 verhouding wat beter is voor het bewerken van video’s of andere content. Alle laptops krijgen dezelfde adapter mee namelijk een 240 Watt exemplaar. Bedenk wel: hoe sneller de processor, hoe sneller de accu leeg raakt. Deze resolutie van het scherm is, zoals net gezegd, iets anders dan normaal. Waar er normaal gebruik gemaakt wordt van een 16:9 scherm in laptops en monitoren is hier gekozen voor een 16:10 verhouding. Deze verhouding zit dicht tegen de 1.618 aan wat ook wel de Golden Ratio genoemd wordt. Er is dan meer zichtbaar op het scherm en helpt bijvoorbeeld bij het ontwerpen van websites. Daarbij zijn de layouts ook over het algemeen gemaakt volgens dit principe. Meer informatie over de golden ratio kun je hier vinden. Bovendien kan het scherm bediend worden met een MSI Pen zodat tekenen veel makkelijker is. Deze wordt helaas niet mee geleverd. Zoals net aangegeven is het scherm een QHD+ scherm. Deze is 1600 pixels hoog in plaats van 1440 pixels. Daarnaast is dit scherm vanuit de fabriek al gekalibreerd waardoor de kleurweergave vanaf het begin al perfect zou moeten zijn. Dit komt mede door het True Pixel display en de True Color technologie. Ook het kleurbereik is prima te noemen volgens MSI dankzij het 100% DCI-P3 color Gamut. Natuurlijk is het wel belangrijk dat een laptop lang kan blijven werken. Daarom heeft MSI deze notebook voorzien van een 90Whr accu. Zo zou de laptop een flink aantal uur moeten kunnen werken zonder dat de accu snel leeg loopt. En mocht dit het geval zijn dan is de accu ook vrij snel opgeladen dankzij de fast-charge technologie. Wat ook opvalt met deze laptop is dat hij vrij dun is, slechts 19 millimeter. Daarnaast is hij compleet van metaal gemaakt wat het apparaat een deftige uitstraling geeft. Geen schreeuwend gamer uiterlijk maar prima voor zakelijk gebruik. Deze creator is voorzien van redelijk wat aansluitingen. De meest in het oog springende aansluiting is Thunderbolt 4. Deze connector heeft een bandbreedte van maar liefst van 40 Gbit/s zodat er behoorlijk wat apparaten tegelijk aangestuurd kunnen worden. Maar deze laptop heeft ook een ingebouwde kaartlezer, USB-A en C aansluiting en een audio poort. Mochten dit niet genoeg connectoren zijn dan is het altijd mogelijk om een verloop adapter op een USB poort te prikken. Zo krijg je nog meer mogelijkheden dan er al aanwezig zijn. Mocht je meer te weten willen komen over dit bord, kijk dan op de pagina van MSI. Terug naar boven We hebben de theorie nu gehad, tijd om naar de laptop te gaan kijken. Net zoals de eerder gereviewde Raider laptop komt deze laptop in een bruine doos. Op de voorkant van de doos zien we het drakenlogo van MSI staan, eentje die ze al een lange tijd gebruiken op voornamelijk hun gaming- en highend lijn. Draaien we de doos om dan zien we daar het zakelijke logo staan. Daar zien we ook verschillende waarschuwingen staan zoals hoe hoog de stapel mag zijn, dat het product een batterij bevat en dat het breekbaar kan zijn. Aan de zijkant zien we wat informatie staan van de laptop. Denk hierbij aan het serienummer, de naam en SKU. Dit is normaal gesproken gekoppeld met de specificaties. Maken we de doos open, zien we twee doosjes zitten waarvan de grootste variant bedekt is met schuim. Het kleinste doosje van de twee ziet er niet heel spannend uit. Dit is een rechthoekig doosje met alleen een barcode sticker erop. Deze laat alleen zien wat voor onderdeel er in het doosje zit. Maken we deze open dan vinden we daar de adapter om de laptop mee op te laden. Deze is best fors te noemen maar dat is niet zo gek voor een laptop van dit kaliber. Het kan natuurlijk altijd groter, wat we al eerder gezien hebben bij de Raider en de Titan. Op de adapter zien we hoeveel stroom de adapter maximaal kan leveren aan de laptop. Tevens zien we hier verschillende logo’s voor keuringen die uitgevoerd zijn op de adapter. Alles voor de veiligheid. Kijken we naar de aansluiting om de laptop mee op te laden dan lijkt deze op een USB aansluiting maar dat is het niet. Probeer deze dus niet in een USB poort te stoppen want dat gaat niet werken. Het past ook gewoon niet, het enige wat je op die manier bereikt is dat de USB poort in de laptop kapot gaat. De adapter wordt aan de andere kant van stroom voorzien door een standaard voedingskabel. Het voordeel is dat deze kabel over het algemeen al aanwezig is bij mensen. Mocht je deze kabel dus vergeten zijn dan kan elke andere kabel gebruikt worden. Er was nog een andere doos te vinden in de bruine doos. Deze is compleet in het wit uitgevoerd en is vrij dun. Op de zijkant van de doos zien we weer het zakelijke logo van MSI terug terwijl de op de bovenkant van de doos het Gaming logo terug zien. Op de bovenkant van de doos staat de tekst “Content Creation”, iets waar deze laptop voor gemaakt is. Draaien we de doos om dan zien we daar de specificaties van de laptop terug. daaruit blijkt dat de laptop voorzien is van een 12900H, een 2TB SSD (waarbij niet bekend is welke SSD het is) en 32GB aan DDR4 geheugen. Helaas klopt dit niet want het is toch echt DDR5 wat op het moederbord geprikt is. Als laatste zien we de RTX3080Ti staan wat moet zorgen voor flink wat voordeel bij het maken van content. Halen we de deksel van de doos dan zien we daar meteen de laptop liggen. Halen we deze uit de doos dan zien we daar een plastic mapje met verschillende handleidingen. Dat zijn een garantieboekje, een gebruikershandleiding, een Quick Guide en een Recovery guide. Ook is er informatie te vinden over een MSI Pen echter wordt deze niet meegeleverd bij de Creator. Kijken we naar de laptop zelf dan zien we dat er gebruik gemaakt is van hoogwaardige materialen. De bovenkant is gemaakt van aluminium en ziet er strak maar stijlvol uit. Het is lekker ingetogen en in tegenstelling tot een raider niet schreeuwerig. Op de klep zien we een MSI logo zitten want het moet wel duidelijk zijn van wel merk de laptop is. Deze is echter niet verlicht. Als we dan een rondje om de laptop heen doen dan zien we aan de achterkant openingen zitten waar warme lucht van de laptop naar buiten wordt geblazen. Dit is belangrijk om de laptop koel te houden zodat deze zijn prestaties langer vast kan houden. Aan de linkerkant zien we nog meer openingen zitten voor koeling, de laadpoort voor de adapter, een Thunderbolt 4 aansluiting, een USB Type-C connector en een audiopoort. Ook zit hier een lampje die laat zien dat de laptop ook aan het laden is. Aan de voorkant zit alleen een inkeping om de klep makkelijk om te klappen. Aan de rechterkant ten slotte treffen we een kaartlezer aan, een USB Type-A poort en meer koelopeningen. Dan kijken we als laatste nog naar de onderkant. Aan de boven- en onderkant zien we een rubber strip zitten die moet voorkomen dat de laptop gaat verschuiven tijdens het gebruik. Linksonder zien we een sticker zitten met de SKU (oftewel de naam met het typenummer), het serienummer en een QR code. Ook zit er een sticker van Microsoft Windows geplakt. Links en rechts zitten twee speakers die voor het geluid vanuit de laptop moeten zorgen. Het zijn niet de grootste speakers maar dat maakt in dit geval niet uit. Het belangrijkste is dat er geluid uit komt. Aan de bovenkant zien we enorm veel gaatjes zitten die ook moeten zorgen voor extra koeling. Zo kan de laptop langer zijn volle potentie laten zien voordat hij zichzelf iets terug klokt vanwege de warmte. Terug naar boven Nu we de laptop van de buitenkant hebben bekeken wordt het tijd om de laptop open te klappen en te zien wat er zich aan de binnenkant bevindt. Als eerste zien we in het scherm de merknaam terug. Dit is het zakelijke logo van MSI en dus niet het Gaming logo. Verder hebben we linksonder twee stickers zitten. De eerste sticker laat zien dat de laptop voorzien is van een Intel Core i9 processor, terwijl de tweede sticker aangeeft dat de Creator voorzien is van een NVIDIA videokaart en gebruik maakt van de Studio drivers. Deze drivers zijn gericht op productiviteit en niet zo zeer op Gaming. Daarboven staat het logo van Steelseries, de fabrikant die verantwoordelijk is voor het toetsenbord. Rechts onderin zien we een fingerprint reader waarmee de biometrische beveiliging geactiveerd kan worden. Denk aan het ontgrendelen van Windows of het geven van toestemming bij 2-factor authenticatie. Als laatste zien we links bovenin de naam Dynaudio. Deze partij heeft het geluid van de laptop verzorgt. Wat meteen goed te zien is, is het toetsenbord van de laptop. Deze bedekt de helft van het liggende gedeelte. Aan de bovenkant van het bord zijn de functietoetsen te vinden die uitgerust zijn met een extra functie. Zo is het mogelijk om het volume aan te passen, de microfoon of webcam uit te zetten of de verlichting van het toetsenbord aan te passen. Tevens kan de helderheid bijgesteld worden. Links bovenin bij de escape knop is een functie in te schakelen dat de FN knop altijd gebruikt worden. Dat scheelt weer het vasthouden van een knop bij het gebruik van deze knoppen. Aan de rechterkant vinden we een numeriek gedeelte, iets wat niet altijd aanwezig is op een laptop. Wel bij deze Creator aangezien hij niet echt voor Gaming bedoeld is. Het lettertype oogt prettig en compleet niet druk. Alles heeft een logische plek op het bord, al kan het zijn dat het numpad ietwat klein is voor sommige mensen. Onder het toetsenbord is een groot touchpad geplaatst. Hier zijn geen fysieke knoppen te vinden maar het pad is wel in te drukken voor bijvoorbeeld de rechtermuisknop. Ook voor het slepen van bestanden is het nodig het touchpad ingedrukt te houden. Het toetsenbord heeft standaard de verlichting niet aan staan maar het is wel mogelijk deze aan te zetten. Hiervoor kan de toets F8 gebruikt worden. Door meerdere malen op deze knop te drukken kan er door verschillende modi heen gebladerd worden. Ook is het mogelijk om de verlichting op deze manier weer uit te zetten, mocht je het toch vervelend vinden. Het is overigens ook mogelijk om de verlichting met de software aan te passen, daar later meer over. Dan kijken we naar een ander gedeelte van de laptop en dat is het scherm. Als de laptop uit staat dan is er gewoon geen rand te zien. Deze is ook niet te voelen omdat de glasplaat in de kap verwerkt is. Er is dus geen gebruik gemaakt van een plastic rand om het scherm op zijn plek te houden. Dit is wel gelijmd waardoor het eventueel repareren van het scherm wat lastiger is. Het scherm ziet er erg goed uit, iets wat ook wel mag voor een laptop van deze prijsklasse. Er is geen gebruik gemaakt van een OLED paneel maar dit zou de prijs nog veel hoger maken. Wel is het zo dat het scherm goed gekalibreerd is vanuit de fabriek. En de technieken die toegepast zijn in de software moeten ervoor zorgen dat het beeld er mooi uit blijft zien. Ga je van dichtbij kijken dan zijn de pixels eigenlijk niet te zien. Bij de icoontjes is er wel iets te zien maar dan moet je wel van heel dichtbij kijken. De kijkhoeken zijn wat mij betreft ook prima, al zit je meestal recht voor een laptop. Dit betekent wel dat iemand makkelijk mee kan kijken en het beeld ook gewoon nog kan zien. Als we naar de bovenkant van het scherm kijken dan zien we daar in eerste instantie alleen de camera zitten. Zetten we wat meer licht op het scherm dan komen daar wat meer zaken tevoorschijn. Dit zijn een aantal sensoren die verschillende taken hebben. Denk aan een lichtsensor die automatisch de helderheid kan aanpassen om maar iets te noemen. Onder het scherm zitten nog ventilatiegaten om de laptop van extra koeling te voorzien. Deze kan namelijk best warm worden als hij flink aan de slag moet. Iets wat we eerder niet hebben gezien is een rubber randje op de klep van de laptop. Deze kan ervoor zorgen dat het scherm zonder problemen naar achteren geklapt kan worden. Klap je het scherm niet helemaal naar achteren dan is er niets aan de hand. Doe je dit wel dan zorgt het rubber ervoor dat de behuizing niet gaat krassen. Wel zorgt dit ervoor dat de laptop iets van de tafel geduwd wordt. Dit is op zich niet zo erg: zo is er iets meer koeling plus kan het typen voor sommige mensen wat fijner aanvoelen. Maken we tenslotte de laptop vanaf de onderkant nog open. Om dit te doen moeten er zes schroefjes losgemaakt worden. Daarna kan de hele plaat losgehaald worden waarna de diverse componenten te zien zijn. Er is een schroef afgedekt met een sticker maar in Nederland mag de laptop gewoon open gemaakt worden. Dit is ook nodig als er een SSD bijgeplaatst wordt of het geheugen gewisseld wordt voor meer geheugen. Is hij open dan vallen in eerste instantie de twee ventilatoren op die zich bovenin bevinden. Deze moeten zorgen dat de warmte van de heatpipes weggeblazen worden, zowel naar de bovenkant als de zijkanten. Daaronder hebben we twee locaties waar een M.2 SSD thuis hoort. Er is al één slot bezet, het tweede slot is leeg en beschikbaar voor een nieuw exemplaar. Beiden zijn voorzien van een zwart plaatje wat moet zorgen voor iets van koeling. Naast het linker slot zit een kapje die het geheugen verborgen houdt. Halen we dit los (het zit met tape vast) dan zitten daar twee modules van ieder 16GB. Dit geeft in totaal 32GB aan werkgeheugen wat voldoende moet zijn. Helemaal onderin zit de accu van 90Wh en een capaciteit van 5700mAh waarmee je toch een tijdje moet kunnen werken. Hoe lang dat is hangt ook af van de applicaties die gebruikt worden. We komen daar later op terug. Als laatste zien we de Wifi kaart zitten die moet zorgen dat het internet overal te gebruiken is terwijl er geen kabel nodig is. Terug naar boven Om de laptop überhaupt te kunnen gebruiken heeft deze zelf iets van software nodig. Is deze software corrupt of niet aanwezig dan kan de hardware niet aangestuurd worden voordat de machine in het besturingssysteem terecht komt. Dit heeft de Bios of tegenwoordig ook Uefi genoemd. Hier staan alle instellingen in en kunnen sommige zaken ook aangepast worden. We gaan hier kort even op in. In het eerste scherm van de Bios zien we dat er vijf verschillende opties zijn: Main, Advanced, Boot, Security en Save & Exit. We gaan even snel door de verschillende schermen heen. Het eerste scherm toont de datum en tijd. Deze kunnen hier ook aangepast worden, net als de taal van de Bios. Onderin zijn nog twee opties te zien. Bij Storage Information zien we hoeveel opslag er in de laptop zit en het typenummer. In dit geval is er één slot leeg en is het andere slot voorzien van een Samsung 2TB ssd. De andere optie laat precies zien wat er zich in de laptop bevindt, van de processor tot het geheugen en de netwerkkaart. Het Advanced scherm toont een hoop opties die aan te passen zijn. Denk hier aan het inschakelen van de USB poorten, het mogelijk maken om virtuele machines te gebruiken op de laptop of Hyper Threading in te schakelen zodat er een extra core per echte core gesimuleerd kan worden. Er is ook een optie aanwezig om het MAC adres van de netwerk kaart te gebruiken in plaats van een virtueel adres. Dit kan soms handig zijn om zo sommige beveiligingen te gebruiken die alleen jouw adres toestaan. De volgende optie laat de gebruiker verschillende zaken omtrent USB aanpassen. Zo kan Legacy USB support aangezet worden zodat oudere apparaten gebruikt kunnen worden of kan het mogelijk zijn een timeout in te stellen. Het laatste scherm maakt het mogelijk om een BIOS update toe te passen op de laptop. Normaal gesproken is dit niet echt nodig maar het kan zijn dat er toch fouten ontdekt worden en via een update opgelost worden. Dit is dan de manier om het bij te werken. De derde optie bepaalt hoe de laptop opstart. Moet het logo te zien zijn tijdens het opstarten of moet er een standaard tekst getoond worden. Ook is de opstartvolgorde aan te passen. In de UEFI Hard Disk Prorities is te bepalen welke harde schijf er gebruikt moet worden. In dit geval is er maar één optie beschikbaar en is er niets aan te passen. Dit zou met een externe schijf wellicht wel mogelijk zijn. Onder de kop Security kunnen we de beveiliging van de laptop bepalen. Er kan namelijk een wachtwoord op de administrator user gezet worden zodat instellingen niet zomaar aan te passen zijn. Met het User Password moet er perse een wachtwoord ingevoerd worden als de laptop opgestart wordt. Weet je deze niet dan is het niet mogelijk de machine te starten. Trusted Computing kan gebruikt worden voor het versleutelen van de gegevens op de laptop. Daarvoor is een speciale chip aanwezig op de laptop die ook ingeschakeld kan worden. Secure Boot is tegenwoordig nodig om Windows 11 te kunnen gebruiken. Zo wordt voorkomen dat kwaadwillende mensen niet zomaar software kunnen draaien naar het OS toe. Met TCG is er nog veel meer in te schakelen waardoor je gegevens nog veel veiliger zijn. Het laatste scherm is het meest eenvoudige scherm. Hier kunnen instellingen opgeslagen worden maar ook kunnen de standaard instellingen weer ingeladen worden, mocht er toch een probleem zijn met de laptop. Terug naar boven Niet alleen is er software om de laptop op te starten, er zijn ook verschillende pakketten van MSI op de laptop aanwezig. Zijn deze er niet dan is het mogelijk deze te installeren op de laptop via de pagina van MSI. Sowieso is dat handig omdat de nieuwste versie dan meteen gebruikt wordt. Het eerste programma waar we naar kijken en wat al geïnstalleerd is, is MSI True Color. Deze tool moet ervoor zorgen dat elke pixel precies dat laat zien wat het echt moet zijn. Elk paneel wordt vanuit de fabriek al gekalibreerd. Alleen de panelen die de grondige tests doorstaan of nog met een kleine aanpassing te redden zijn worden gebruikt. Met de software is het mogelijk om een kleurprofiel te activeren wat jij wilt hebben. Er zijn verschillende profielen ingesteld, variërend van sRGB, AdobeRGB tot Office en Movie. Ook is het mogelijk om het blauwe licht te filteren waardoor je niet constant wakker gehouden wordt. Maar het is ook mogelijk om een eigen profiel samen te stellen. In Tools hebben we nog een paar verschillende opties. Met App Sync kunnen profielen ingesteld worden op verschillende applicaties. Wanneer je Photoshop start wil je wellicht een ander profiel dan wanneer je een film kijkt via VLC. Zo start precies dat profiel wat jij wilt hebben in een programma. Het volgende tabblad, Calibrate, maakt het mogelijk om het scherm opnieuw te calibreren. Hiervoor moet je wel het juiste apparaat hebben anders gaat het programma niet werken. Gelukkig zijn er ook andere programma’s te krijgen. Als laatste hebben we Options waar we een aantal vinkjes aan of uit kunnen zetten. Het volgende tooltje is niet echt apart en niet echt nuttig als je de bijbehorende accessoire niet hebt. Dit is namelijk om de knopp van de MSI Pen aan te passen. Deze wordt niet bij de laptop geleverd maar moet los gekocht worden. Zo kan er met één druk op de knop programma 1 gestart worden terwijl met een dubbel klik een ander programma gestart kan worden. Wel zo handig. Wel jammer dat alleen de pen van MSI ondersteund wordt en geen andere pen. Het volgende programma is het MSI Center, het grootste programma wat er op de laptop staat. Hiermee zijn verschillende dingen in te stellen en te bekijken. Als het programma voor het eerst start krijg je een Terms of Use en een Privacy Policy te zien die je moet accepteren. Daarna starten verschillende onderdelen van het programma. Na het starten verschijnt het hoofdscherm waar we links vijf verschillende opties hebben. Elke optie heeft weer verschillende mogelijkheden. we gaan ze even allemaal langs. Het eerste scherm laat precies zien wat er in de laptop zit. De processor is te zien, het geheugen en de videokaart. Ook is te zien hoe oud de BIOS is en hoe sterk de accu is. Deze gegevens zijn te exporteren, mocht iemand deze informatie willen hebben. In het volgende scherm is het mogelijk de laptop te registreren om op deze manier updates te krijgen, snellere ondersteuning en de garantie te claimen (al loopt dat in Nederland via de reseller). Bij History zien we wat er allemaal gebeurd is. In dit geval was de software voor het eerst opgestart dus was er geen historie aanwezig. Het volgende item is de Apps Optimizer. Zo is het mogelijk om de verschillende apps te optimaliseren voor jouw laptop. Zo kan er standaard gekozen worden of de laptop op High Performance moet staan, gebalanceerd of juist op stil. De verschillende scenario’s hebben natuurlijk effect op de batterijduur van de laptop. Als deze op High Performance staat zal de accu van de laptop sneller leeg lopen dan wanneer deze op Silent staat. De batterij kan ook geoptimaliseerd worden. Er kan gekozen worden wanneer de batterij opgeladen moet worden en wanneer het laden moet stoppen. Dit alles om zo lang mogelijk gebruik te kunnen maken van de accu. De volgende optie wordt gebruikt om de noise cancellation van de speakers en de microfoon aan te zetten of juist niet. Op die manier wordt het achtergrondgeluid weggefilterd of juist toegelaten. Bij Smart Priority bepaalt de laptop zelf waar de prioriteit aan gegeven wordt. Standaard staat deze optie overigens uit. Het laatste is de SSD status. Hier kan niets in aangepast worden. Het volgende item kan verschillende onderdelen van het systeem analyseren en zo nodig problemen herstellen. Bij Performance Analysis wordt er een complete diagnose gedaan op de machine om te zien wat het verbruik is van de verschillende onderdelen van de laptop. Bij System Analysis wordt het systeem nagekeken. Bij One-Click Optimization kan het geheugen geleegd worden en gekeken worden wat er eventueel van de SSD weggegooid kan worden. Bij System Restoration kan het systeem teruggezet worden naar een eerdere status, mocht het besturingssysteem niet meer werken. Bij MSI recovery kunnen we nog een stap verder gaan en het systeem helemaal herstellen, mocht niets anders meer werken. Het volgende onderdeel is de toolkit. Hier kunnen in het eerste scherm verschillende items van de laptop getest worden om te zien of er problemen zijn. Tevens is het mogelijk om een interactieve scan te doen waarbij je zelf handelingen uit dient te voeren. Trouble Shooting geeft toegang tot tot een kennis databank waar je wellicht informatie vindt om je probleem op te lossen. Bij Live Update kunnen de verschillende programma’s bijgewerkt worden maar ook onderdelen van Windows worden hier genoemd. Er is tevens een Recommended tabblad waar software van derden tussen staat maar of dit wenselijk is, is maar de vraag. De laatste twee dingen zijn links naar het forum van MSI en een tabblad hoe je contact op kunt nemen met MSI: via een ticket, telefoon of waar zich een servicepunt bevindt. Dan hebben we nog een opties scherm in de vorm van een tandwiel. Dit betreft algemene instellingen waarbij de Webcam knop actief is, de Windows key of dat HDR ingeschakeld is. Dit geldt echter niet voor elke laptop want niet elke laptop heeft zo’n display tot zijn beschikking. Als laatste hebben we de software van Steelseries. Hiermee kunnen een aantal zaken aangepast worden omtrent het toetsenbord. Dat is ook het enige onderdeel wat verschijnt in het scherm als de applicatie gestart wordt. In dit scherm kan al een preset gekozen worden voor de verlichting zodat de andere schermen niet eens bezocht hoeven te worden. Klik je op de balk van het toetsenbord dan komen daar wat meer opties naar voren. Als eerste komt er een scherm tevoorschijn met de verschillende key bindings. Hiermee is het mogelijk om met een toets of toetscombinatie een actie uit te voeren. Klik je op Illumination dan kan daar het licht van het toetsenbord aangepast worden. Als we in het hoofdscherm klikken op apps dan zien we daar verschillende programma’s die samen kunnen werken met de Steelseries software. Denk hierbij aan Discord of de Audio Visualizer. Gelukkig is dit niet perse nodig. Als laatste hebben we de Library. Hierin staan spellen en applicaties die samen kunnen werken met de software en verlichting. Start je een spel wat hier staat dan worden automatisch de instellingen toegepast die eerder opgeslagen zijn. Terug naar boven Dan is het tijd om te kijken naar de prestaties van deze laptop. Daarvoor hebben we wat benchmarks gedraaid die we normaal in onze moederbord tests ook gebruiken. We leggen dit naast een paar desktop processoren die we eerder getest hebben. Let wel op dat de systemen, ook al lijken ze gelijkwaardig, niet altijd gelijkwaardig zijn. Een laptop GPU is bijvoorbeeld lager geklokt dan een desktop videokaart en hetzelfde geldt voor de processor. Deze heeft standaard wel een hogere snelheid maar hij zal snel wat lager gaan klokken omdat hij behoorlijk warm wordt. De hardware die gebruikt is in de desktop tests is het volgende lijstje: Intel Core I9 13900K Intel Core I9 13600K Intel Core I9 12900K AMD Ryzen 5 7600X Asus ROG Z790 Maximus Hero Gigabyte X670 Aorus Elite 2 x Corsair Vengeance LPX DDR5 5600 MHz C36 AMD Radeon RX 6900 XT 16GB Kingston Fury Renegade SSD 1TB NZXT Kraken X73 360mm AIO koeler Seasonic Focus PX-850 850 Watt Cooler Master Testbench V2 De tests zijn drie keer uitgevoerd om op die manier grote verschillen uit te sluiten. Mochten er toch verschillen zijn dan worden de tests opnieuw gedraaid. We vergelijken de scores niet alleen met Intel processoren maar ook hebben we er een AMD processor tussen geplaatst. Nogmaals: bedenk wel dat dit desktop systemen zijn die over het algemeen betere koeling hebben en hoger geklokt zijn. De laptop kan aardig meekomen met eerder geteste desktop systemen. Het is wel stuivertje wisselen met de 7600X, een desktop processor die wat nieuwer is dan de processor uit deze laptop. Een paar tests zijn op het moment van schrijven (September 2023) nog niet helemaal goed gegaan maar deze worden op het moment nog opnieuw getest. De videokaart lijkt niet goed het werk op te pakken waardoor resultaten vertekend weergegeven worden. Dit is het geval bij PC Mark en Procyon. Deze worden later nog geplaatst. Al met al geen verkeerde scores voor een draagbare computer. Naast deze prestaties is het ook belangrijk om te kijken hoe de temperaturen uitvallen. Als de laptop niets aan het doen is wordt de processor niet warmer dan 43 graden. Dit is wel ietsjes warmer dan de desktop processoren maar bedenk wederom dat deze processoren een veel betere koeling hebben. Gaan we de processor 10 minuten vol belasten met Cinebench R23 dan komt de processor uit op 96 graden. De ventilatoren moeten enorm hard aan de slag om de processor enigszins koel te houden. In Hwmonitor zien we ook dat de processor wat terug moet klokken om de temperatuur laag genoeg te houden. We gaan ook de videokaart op zijn staart trappen door Unigine Heaven te draaien. Standaard wordt deze 46 graden maar gaan we de stress test draaien dan komen we niet hoger dan 67 graden. Dat is een prima temperatuur voor een GPU van dit kaliber. Gaan we kijken naar de snelheden van de gebruikte Samsung SSD om te zien hoe snel deze nu in het echt is. De Samsung PM9A1 2TB zoals hij officieel heet is een PCIe x4 SSD wat betekent dat hij theoretisch 7000 MB/s moet kunnen lezen en 5200 MB/s moet kunnen schrijven. We starten we Atto, een SSD benchmark waarbij we de instelling op 64MB zetten. Na 3 tests komen we op een leessnelheid uit van 6,2 GB/s en een schrijfsnelheid van 4,58 GB/s. Dit zit redelijk tegen het limiet aan van de SSD. In Crystal Discmark halen we op lezen 6653 MB/s en met schrijven 4929 MB/s. Dit zit nog dichter tegen het limiet aan wat de SSD aan kan. Als laatste starten we AS-SSD. Hier halen we een iets lagere snelheid maar alsnog halen we 4763 MB/s op lezen en 3617 MB/s op schrijven. De snelheden worden in ieder geval niet beperkt tijdens het gebruik. Wel kan het zijn dat de prestaties iets minder worden als de laptop naast alleen schrijven ook nog eens de processor volledig belast. Het laatste wat we testen is het scherm. Is de kalibratie van de laptop wel zoals het moet zijn? Daarvoor gebruiken we een Spyder X Pro in combinatie met Displaycal, een stukje software die het mogelijk maakt het scherm te meten en instellingen aan te passen aan de werkelijkheid. Als de claim van MSI klopt dan zou hier niet veel afwijking in moeten zitten. Volgens de gegevens hebben we te maken met bovenstaande gegevens. Het instrument wat we gebruiken om het scherm te meten is de SpyderX Pro, een meetapparaat van Datacolor. Dit apparaatje is wel een van de betere meetinstrumenten om te zien of een scherm goed ingesteld is of niet. Ook is het profiel te zien wat gebruik wordt. De metingen laten zien dat het scherm inderdaad goed gecalibreerd is. Er zijn amper afwijkingen te zien. In het begin van de Color Temperature is nog wel wat waar te nemen maar uiteindelijk ziet het eindresultaat er gewoon goed uit. Terug naar boven De tests zijn allemaal gedraaid en de scores spreken voor zich. Maar hoe voelt het nu echt om deze laptop te gebruiken buiten de scores? Allereerst ben ik persoonlijk van mening dat de laptop er goed uit ziet, zowel van de buitenkant als van de binnenkant. Hij is niet in het zwart uitgevoerd maar in het grijs metallic. Dit is de enige kleur die te zien is vanaf de buitenkant. Ik vind het zelf veel beter staan dan zwart met een bepaalde kleur. Het ziet er sowieso professioneler uit. Het gebruik van de laptop bevalt mij prima. Ik kan heerlijk werken op het scherm. Het is in het begin wel even wennen dat je een andere resolutie hebt dan de normale 2560 x 1440 maar dat went stiekem best snel. Ik ben persoonlijk geen editor (ook al wil ik dit uiteindelijk wel meer gaan doen), het is wel fijn om de extra hoogte te hebben. Dit scheelt op zich met het scrollen. Het typen op het toetsenbord gaat lekker soepel. Ook het touchpad werkt wat mij betreft prima, al is het even wennen dat je geen fysieke rechtermuisknop hebt. Dit kan soms een probleem zijn waardoor je toch ineens met links klikt. Dit zie je echter steeds vaker terug op laptops waardoor het meer gewenning is dan een issue. Tijdens het gebruik is de laptop lekker snel en hapert nergens op. Dat mag ook wel voor een laptop van deze prijsklasse. De tests hebben al uitgewezen dat hij redelijk dicht tegen een desktop systeem aan zit. Wel is deze laptop makkelijker meenemen gezien het gewicht. De adapter is wel wat groter maar daar zijn wel prima tassen voor. De accuduur is in de praktijk redelijk goed te noemen. Hij houdt het langer vol tijdens normaal gebruik dan in de zwaardere benchmarks maar het is wel verstandig de adapter in de buurt te hebben. De laptop laadt gelukkig wel snel op: binnen 2 uur is er weer genoeg stroom aanwezig in de accu om lekker gebruik te kunnen maken van de machine. Qua uitrusting is er niets op de laptop aan te merken. Deze bevat gewoon een vlotte processor, genoeg geheugen om je werk te kunnen doen en een 2TB SSD waar meer dan genoeg data op gezet kan worden. De 3080Ti die in de laptop zit klinkt leuk maar houdt er rekening mee dat deze niet in de buurt komt van de desktop variant. Ook niet zo gek als je bedenkt wat het verschil is in koeling tussen een desktop en deze laptop. Deze is puur bedoeld voor het ontwikkelen. Gamen op deze laptop zou geen probleem moeten zijn maar dat is niet het hoofddoel van de Creator laptop. Vandaar dat er ook geen gaming benchmarks zijn uitgevoerd. Standaard zitten er voor mij genoeg aansluitingen op de laptop maar ik kan mij indenken dat het niet genoeg is voor een veeleisende gebruiker. Er is maar één normale USB aansluiting aanwezig op de laptop waardoor het gebruik van een dongel vrij snel om de hoek komt kijken. Er zijn gelukkig nog twee Type-C aansluitingen op de laptop aanwezig waar deze op aangesloten kunnen worden. Je moet wel een extra kastje gebruiken maar dan zijn er meteen meer dan genoeg aansluitingen aanwezig. De laptop kan tijdens het gebruik best warm aanvoelen. Het is daarom ook niet verstandig om de laptop langere tijd op je schoot te houden. Wanneer de laptop niets doet of licht werk verricht is het niet zo’n probleem maar moet hij harder aan het werk dan kan de temperatuur behoorlijk oplopen. Deze warmte moet ook vrijgegeven worden aan de buitenlucht. Zet je de laptop op je schoot dan kan het binnen de kortste keren heel erg warm worden op delen die er niet zo goed tegen kunnen. Houd hier rekening mee. Terug naar boven Zijn we na dit hele verhaal aangekomen bij de conclusie van deze review. Wat halen we in huis met deze Creator laptop? Allereerst moeten we bedenken dat, ook al is het een laptop met een dikke configuratie, de machine toch anders is dan een desktop systeem met dezelfde specificaties. Dit komt natuurlijk omdat een desktop veel groter is, meer koelopties heeft en hogere kloksnelheden aan kan. Het voordeel van de Creator is dan wel weer dat deze altijd meegenomen en gebruikt kan worden, iets wat met een desktop niet mogelijk is. Qua featureset is de Creator aardig compleet. De machine van MSI is voorzien van één van de snelste 12e generatie laptop processoren die ook gericht is op het zuinig omgaan met stroom. Van de andere kant: het is wel een Core i9, een processor die gemaakt is om te presteren in plaats van zuinigheid. Deze processor is gecombineerd met 32GB aan werkgeheugen, een 2TB grote SSD en een 3080Ti videokaart. Hiermee moet het mogelijk zijn om grote projecten aan te kunnen. Daarnaast zijn er een kaartlezer, een USB Type-A en twee USB Type-C poorten die Thunderbolt ondersteunen. Daardoor is het mogelijk om een hub aan te sluiten voor nog meer connectiviteit. Zelfs een extra scherm zou geen probleem moeten zijn. Het beeld van de laptop ziet er indrukwekkend uit. Het scherm laat de kleuren echt van het display spatten. De instellingen zijn ook aan te passen dankzij de software die MSI mee levert. Wil je bijvoorbeeld wat minder blauw licht dat is de configuratie snel aan te passen. Ook kan er gekozen worden uit de wat professionelere instellingen voor het bewerken van foto’s en video’s zoals Adobe RGB. Een nette toevoeging aan een prachtig geplaatst paneel. Er is ook software aanwezig vanuit MSI voor bepaalde instellingen maar dit zul je in de praktijk niet veel gebruiken. Wellicht alleen voor het bijwerken van stuurprogramma’s. Een ander programma wat je wellicht gebruikt is de software van Steelseries. Hiermee kan de verlichting van het toetsenbord aangepast worden maar ook verschillende toetscombinaties aanpassen. In de praktijk doet de laptop wat er van hem verwacht wordt. Het toetsenbord voelt lekker aan, typt goed en geeft mij het gevoel van kwaliteit. Dat geldt ook voor het touchpad. Deze doet gewoon prima zijn werk en geeft geen problemen. De Creator ziet er sowieso wel premium uit: de behuizing is van aluminium gemaakt wat het een robuuste uitstraling geeft. Echter is het niet helemaal een zakelijke laptop maar is er toch een speels element aangebracht door middel van het RGB toetsenbord. De onderkant is van plastic maar dat is an sich geen probleem. Dat maakt het loshalen van de laptop net iets makkelijker om onderdelen te vervangen, mocht dit nodig zijn. Qua prestaties moet het systeem wat inleveren ten opzichte van een desktop systeem maar dat is vrij logisch. Deze machines kunnen de warmte makkelijker kwijt waardoor de prestaties hoger kunnen liggen. Een laptop zal daarom altijd wat lager scoren maar doet zeker niet onder voor een desktop pc. Juist omdat hij draagbaar is kan de machines makkelijk ingezet worden. Let alleen wel op de accuduur: de accu kan redelijk snel leeg trekken waardoor een stopcontact toch enigszins in de buurt moet zijn wil je kunnen blijven werken. Een paar uur op een acculading is gelukkig gewoon mogelijk. De adapter is vrij fors maar dit zorgt er wel voor dat de laptop snel opgeladen kan worden. Toch wel een klein pluspunt ten opzichte van een minpuntje. Wat ook een paar minpuntjes zijn: de laptop kan best warm worden als hij flink aan de bak moet. Ook gaan de ventilatoren redelijk hard draaien wat voor extra geluid zorgt. Prestaties komen helaas met een prijs. Over prijs gesproken: deze was vrij hoog maar wellicht vindt je deze laptop voor een lagere prijs in de schappen of op de tweedehands markt. Ondertussen zijn namelijk de 13e generatie laptops op de markt waardoor deze machines nog wel eens in de verkoop gaan. Weet je deze voor een leuke prijs tegen te komen dan is het een prachtmachine om in je bezit te hebben. Mocht je op- en/of aanmerkingen hebben of iets te vragen, dan hoor ik het uiteraard graag. Mocht je dit een leuke review vinden, dan hoor ik het dit natuurlijk ook graag. 🙂 Het motiveert mij om nog meer reviews te maken. Terug naar boven Share this:TwitterFacebook Share Wat vind jij? Vlammend 0 Tof 0 Heet 1 Meh 0 Nope 0
Headsets MSI Immerse GH50 review Voordat we aan deze review beginnen wil ik MSI bedanken voor het beschikbaar stellen van ... By Rooieduvel13 oktober 2024
Videokaarten Intel Arc A770 16GB review Voor ik deze review begin wil ik aangeven dat deze kaart door mijzelf is gekocht. ... By Rooieduvel31 januari 2024
Laptops MSI Summit E14 Evo A12M-021NL review Voordat we beginnen aan deze review wil ik MSI bedanken voor het beschikbaar stellen van ... By Rooieduvel6 november 2023
Laptops MSI Raider GE67HX 12UHS 015NL Review Voordat ik deze review begin wil ik MSI bedanken voor het uitlenen van deze laptop. ... By Rooieduvel1 juni 2023
Systemen De categorie Volledige systemen Volledige systemen zijn laptops, All in One’s en desktops. Maar ook Micro PC’s die lekker ... By Alex Klein10 mei 2018