Videokaarten ASUS TUF Gaming GeForce RTX 4080 16GB GDDR6X Review 16 augustus 2023973 views0 Share By Rooieduvel Share ASUS TUF Gaming GeForce RTX 4080 16GB GDDR6X8.5De ASUS TUF Gaming GeForce RTX 4080 is een prima variant van een kaart met de meest rommelige introductie die ik mij kan herinneren. Gelukkig is dit net voor de release allemaal rechtgezet. Qua prestaties is de TUF 4080 een prima kaart met nette prestaties. Spellen zijn prima te spelen op 4K resolutie, de kaart is stil en wordt niet echt warm met maximaal 60 graden. Qua looks ziet de kaart er mooi en industrieel uit. Wel moet je kijken of de kaart in de kast past. Prijs/prestatie verhouding is helaas hetzelfde als bij de 4090 kaart wat hem minder aantrekkelijk maakt. Ook het verloopstuk is een minpunt maar dat is op te lossen door een andere kabel aan te schaffen. TopPrima bouwkwaliteitVrij zuinig voor zijn prestatiesStil"Vrij laag" verbruikPrima prestatiesFlopPrijs ligt veel te hoogNieuwe connectorGrootte van de kaart Voordat ik deze review begin: deze kaart is door een vriend gekocht bij Azerty tijdens de lancering van de RTX 4080 kaarten. Ik heb hier de gewone prijs voor betaald wat toen €1480,- was. Na de review is de kaart met verlies doorverkocht aan een tevreden Tweaker. Ik heb hier zelf niets aan verdiend. Op 20 september 2022 was het zo ver: NVIDIA maakte de nieuwe generatie videokaarten bekend. De GPU waar het allemaal om draaide: de Ada Lovelace chip. Dit moest de basis zijn voor alle kaarten uit de 40-series generatie. Als eerste werd door NVIDIA de 4090 videokaart op de markt gezet. Dit was letterlijk het snelste qua videokaarten wat er te krijgen was op dat moment. In november kwam het kleine broertje uit van de 4090 namelijk de RTX 4080 kaart. De kaart had in het begin meteen een slechte reputatie. Er waren twee versies aangekondigd door NVIDIA maar deze waren qua specificaties compleet verschillend. Uiteindelijk heeft men de 12GB versie geannuleerd zodat er maar één versie over is gebleven. NVIDIA heeft zijn eigen “Founders Edition” kaart maar uiteraard worden de kaarten ook uitgebracht door verschillende fabrikanten. In deze lijst mag ASUS niet ontbreken. ASUS zet al jaren lang hardware op de markt en daar horen uiteraard de videokaarten bij. Ze hebben kaarten in verschillende klassen maar de meest bekende series zijn wel de TUF series (die duurzamer zijn dan overige kaarten), Strix (de mainstream lijn die het merendeel van de producten omhelst) en de ROG producten (voor de echte enthousiastelingen en overklokkers). Zo is er voor iedere consument een reeks te krijgen. De kaart waar we het vandaag over gaan hebben is de ASUS TUF Gaming GeForce RTX 4080 16GB GDDR6X wat een hele mond vol is. Dit is een kaart die qua bouwkwaliteit beter zou moeten zijn dan andere kaarten maar qua prestaties beter zou moeten zijn dan de standaard kaart van NVIDIA. De prijs van deze kaart was bij introductie €1480,- maar deze is ondertussen gedaald naar €1279,-. Maar wat krijg je voor die prijs? Dat gaan we zien in deze review. Architectuur Specificaties Unboxing Prestaties Synthetische benchmarks Full HD 1440p 4K resolutie Software Temperaturen en verbruik Overclocking Conclusie Laten we eens kijken wat Ada Lovelace precies in houdt. Eerst werpen we een blik op de chip zelf. Deze belooft namelijk heel wat. Zo bevat de nieuwe GPU maar liefst maximaal 76 miljard transistoren. Dit komt voornamelijk door het 4N procedé van TSMC. De 30-serie maakte gebruik van het 8nm procedé van Samsung. Door het kleinere procedé kunnen er op een kleiner oppervlak net zoveel transistoren geplaatst worden of meer stuks op een zelfde oppervlak. De chip moet zuiniger zijn, efficiënter en uiteraard veel sneller. De kaart komt volgens NVIDIA met nieuwe Streaming Multiprocessors, een nieuwe generatie RT Cores EN Tensor Cores en een verbeterde versie van DLSS. De chip is gebouwd rondom 12 GPC’s wat de afkorting is voor Graphics Processing Clusters. Elke GPC bestaat weer uit een Raster Engine, 6 TPC’s en 16 ROP’s. Gaan we hier nog verder op inzoomen dan heeft elke TPC 2 SM’s (Streaming Multiprocessors) en een Polymorph engine. Per kaart wordt bepaald hoeveel van deze GPC’s actief zijn. De opbouw van een Streaming Multiprocessor is redelijk gelijk gebleven aan de vorige generatie. Per SM zijn er 4 clusters. Ieder cluster bevat 32 CUDA cores en één Tensor core. Daarnaast is er een RT core beschikbaar per SM. Hoeveel cores er uiteindelijk nu actief zijn wordt per kaart bepaald. De 4090 heeft 11 GPC’s ingeschakeld terwijl de 4090 Ti wellicht de beschikking krijgt over alle clusters. Een van de belangrijkste verbeteringen is de manier waarop de rekenkracht gebruikt wordt van de GPU. In plaats van willekeurig alles door elkaar te gaan verwerken maakt Ada Lovelace gebruik van Shader Execution Reordering oftewel SER. Hierdoor worden taken gegroepeerd aangeboden in plaats van door elkaar. Aangezien een pakket van dezelfde taken makkelijker verwerkt wordt dan wanneer alles door elkaar zit worden de taken ook sneller afgehandeld. Het sorteren van de data kost ook wel wat performance maar de winst is veel en veel groter, vooral bij raytracing taken. Met DLSS3 wilt NVIDIA ook winst behalen met het gamen op hogere resoluties. Dit doet men door te kijken naar de informatie van het vorige en huidige beeld en op die manier niet alleen het beeld te verbeteren maar zelf een compleet nieuw frame te genereren. Dit heet, hoe kan het ook anders, Frame Generation. Hiervoor wordt niet alleen gebruik gemaakt van upscaling maar ook van een techniek genaamd Optical Flow Accelerator, iets wat in de GPU ingebakken zit. Let wel: deze techniek maakt geen toekomstige frames aan maar zet frames tussen de vorige en huidige frame in. Mocht je meer willen lezen dan verwijs ik je graag naar de pagina van NVIDIA Terug naar boven Voor we de kaart echt gaan bekijken pakken we eerst de theorie er eens bij. Net zoals de Founders Edition kaart is deze voorzien van de AD103 chip. Er zijn net zoveel cores ingeschakeld wat betekent dat je de beschikking hebt over 9728 CUDA-cores, 304 Tensor-cores en 76 RT-cores. De kloksnelheid is wel iets verhoogd ten opzichte van de FE kaart. In default mode staat de kaart wel op 2505 MHz maar wordt de OC bios gekozen dan gaat de snelheid omhoog met 30 MHz, geen wereld van verschil. De snelheid van het geheugen is hetzelfde gebleven. De kaart heeft wel meer aansluitingen dan de standaard kaart. Er is de beschikking over één extra HDMI poort wat het totaal op twee brengt. De kaart is 34,8 centimeter lang wat best fors is voor een videokaart. Ook is deze maar liefst 3,65 sloten dik. Je moet dus wel goed kijken of de kaart in de kast past. De kaart maakt gebruik van de nieuwe 16-pins 12VHPWR connector dus een verloop of een aparte kabel is wel nodig. De kaart maakt een robuuste indruk als je deze bekijkt. Dat is ook de bedoeling van de TUF kaarten. Ze worden vaak omschreven als producten met militairy components. Dit houdt in dat de onderdelen verstevigd zijn en kwalitatief wat beter waardoor de hardware langer mee gaat dan andere producten. Of dit waar is is uiteraard maar de vraag. Het oogt in ieder geval stevig. ASUS schrijft zelf ook dat de koeling en power delivery verbeterd is ten opzichte van de standaard kaarten. Of dit ook zo is zien we later in de review terug. Het koelblok maakt in ieder geval indruk. De buitenkant is geen stuk plastic wat op een koelblok is gegooid maar echt een stuk metaal. Dit geeft al een indruk dat er nagedacht is over de koeling. De achterkant van de kaart heeft ook nog een aluminium backplate zodat de onderdelen van de kaart hier niet alleen uit het zicht zijn maar ook nog voor een deel gekoeld worden. Dit geeft het geheel wel een veel betere uitstraling. Aangezien zelfs de Founders Edition kaart verlichting aan boord heeft mag dit op deze kaart ook niet ontbreken. Al is de aanwezige verlichting minimaal, het is er wel. Alleen het TUF logo op de bovenkant van de kaart licht op, de rest van de kaart heeft niets. Deze verlichting kan aangestuurd worden via Aura Sync, wat onderdeel is van het ASUS Aura pakket. Zo kan de verlichting van de complete pc aangestuurd worden, vooropgesteld dat de onderdelen ondersteund worden door ASUS. Wil je meer informatie, kijk dan op de internetpagina van Asus. Terug naar boven Het saaie cijferstuk hebben we nu gehad, tijd om te kijken naar de kaart zelf. De doos van de kaart is niet helemaal traditioneel. De hoeken van de doos zijn afgerond wat het geheel toch een andere uitstraling geeft. Op de voorkant van de doos zien we de kaart, het merk, het type en uiteraard welke kaart we hier hebben. Links onderin zien we de verwijzing naar Aura, GPU Tweak III en de hoeveelheid geheugen. Ook worden er wat eigenschappen genoemd. Op de achterkant zien we een paar van de features uitgelegd, de specificaties en een rits aan certificeringen. De hoes van de doos zit vast met een sticker die we door kunnen snijden. Halen we deze los dan zien we het TUF logo op de zwarte doos terug. We maken we de doos open waarna we de kaart in de doos zien liggen. Ook zijn er wat accessoires meegeleverd. Dit zijn de verloopstekker, een TUF Gaming label en een pin die ervoor moet zorgen dat de kaart niet doorzakt als je deze in de computer inbouwt. Netjes om te zien dat ASUS deze bij de kaart levert. Grappig detail: er zit een schroevendraaier in deze pin. Halen we de kaart uit de doos dan zien we een envelop liggen met de ASUS naam erop. Maken we deze open dan zien we het papierwerk van de kaart. Dit zijn een Quick start guide, een Thank You kaart, een certificaat, de uitleg van de GPU houder en een garantiekaart. een leuk extraatje is de kaart die ze mee leveren met wat uitleg over TUF Gaming. Dan gaan we de videokaart uit de verpakking halen. Kijkende naar de kaart valt één ding op: veel kleur is niet aanwezig. Persoonlijk vind ik dat helemaal niet erg. De kaart ziet er strak uit van zichzelf. Nu lijkt het erop dat de koeler van plastic is maar niets is minder waar. Dit is een grote plaat aluminium en als je goed kijkt dan zie je ook dat het hier gaat om geborsteld aluminium. Door het plastic wat nog op de kaart zit toont dit op de foto’s anders dan in het echt. Dit geeft de kaart de industriële look waar TUF om bekend staat en tevens krijg je het gevoel dat je kwaliteit in handen hebt. De koeler is voorzien van drie ventilatoren die ervoor zorgen dat de kaart genoeg koeling krijgt. Een korte blik op de achterkant laat al zien dat de kaart voorzien is van een backplate, iets wat tegenwoordig vrij standaard is bij videokaarten in deze prijsklasse. De drie ventilatoren zien we op het eerste gezicht vrij normaal uit maar wie beter kijkt ziet dat de middelste ventilator in een andere richting geplaatst is dan de buitenste ventilatoren. Dit is gedaan zodat de warmte beter afgevoerd kan worden en niet klem komt te zitten tussen de verschillende open zones. Tevens is de buitenkant tegenwoordig een gesloten ring waar in het verleden de bladen van de ventilatoren los hingen. Zo kan de lucht niet naar buiten ontsnappen maar blaast het daadwerkelijk door het koelblok gaat. Op twee van de fans staat het TUF logo terwijl op de middelste fan een sticker zit met het ASUS logo. Op de bovenkant van de koelplaat vinden we nog wat items terug. Aan de linkerkant hebben we de tekst TUF Gaming staan. Hier zit geen verlichting achter of in, dit is slechts een print. Wat ook een print is is de GeForce RTX tekst. Deze is ook niet verlicht maar kleurt standaard wit. Aan de rechterkant zien we het TUF logo, het enige op de hele kaart wat verlicht is. Als we iets verder kijken dan zien we de 12VHPWR connector op de kaart zitten. Hiervoor heeft ASUS een verloop meegeleverd. Het is ook mogelijk om de kabel van je voeding te gebruiken of een custom kabel die voor jouw voeding gemaakt is. Als we kijken onder de plaat dan zien we daar het dikke blok zitten wat moet zorgen voor de afvoer van de warmte. De contact plate op de GPU is verbonden met heatpipes die de warmte oppikken. Deze pipes geven de warmte af aan het grote koelblok, waarna deze weggeblazen wordt door de ventilatoren die we net gezien hebben. Dit blok is de reden dat de kaart zo dik is. Je moet dus echt ruimte hebben in je kast, wil je deze kaart verticaal gaan plaatsen. Het blok zorgt ook voor het hoge gewicht van de kaart, vandaar dat ASUS een support pin meelevert. Iets wat we eerder al gezien hadden was de backplate van de kaart. Deze is voornamelijk in het zwart uitgevoerd met wat speelse elementen. Wat niet speels is is het bracket waarmee de koeler op zijn plek gehouden wordt. Deze is voorzien van een sticker maar in Nederland mag de kaart gewoon uit elkaar gehaald worden. Daaronder zien we weer de GeForce RTX tekst wat wederom een print is. Rechts van het bracket staat een afbeelding wat er leuk uit ziet maar verder niets toe voegt aan functionaliteit. Wat wel iets toe voegt is de opening aan de rechterkant. Dit zorgt ervoor dat de warme lucht niet tegen het PCB blaast maar de hitte van het blok meteen de kast in blaast. Als je overigens goed kijkt dan is de print en deze opening in zijn geheel de vorm van het TUF logo, wat dan wel weer een leuk detail is. Aan deze kant zien we de BIOS schakelaar om te wisselen tussen de Quiet en Performance mode. Het verschil is een iets hogere snelheid en wellicht een aangepaste fancurve. Aan de achterkant van de kaart hebben we nog de aansluitingen zitten om een monitor op aan te sluiten. Er zijn drie Displaypoort 1.4a connectors aanwezig en twee HDMI 2.1 connectors. Deze laatste zijn belangrijk om 8K beelden weer te kunnen geven. Helaas zijn de Displaypoort aansluitingen niet versie 2.0 maar het aantal apparaten dat hier gebruik van maakt zijn amper te krijgen en betaal je betaalt er de hoofdprijs voor. Ook zien we dat het bracket gemaakt is van roestvrij staal. Leuk detail maar de eerste kaart die gaat roesten moet ik eigenlijk nog tegen komen. Als de kaart ingebouwd wordt en de connector voor de voeding is niet goed aangesloten dan gaat er een rood lampje branden. Als dit gebeurt moet de connector beter aangesloten worden. Als hij wel goed verbinding maakt dan verandert het lampje van rood naar groen. Op die manier weet je dat de kaart klaar is voor gebruik. Terug naar boven Tijdens de vorige generatie videokaarten merkten we dat de Ryzen 3000 processor steeds meer een bottleneck begon te vormen tijdens het benchmarken. Het was een mooie middenmoter processor maar het gebeurde meer dan eens dat de resultaten afhankelijk waren van andere onderdelen. Om dit tegen te gaan zijn we tijdens de voorbereiding gewisseld naar een nieuw platform in de vorm van een Core i9 12900K op het Z690 platform. Dit moet voor nu even voldoende zijn om te zorgen dat games maximaal kunnen presteren (al is dat altijd de vraag met nieuwe generaties videokaarten). Tevens hebben we het testveld onder handen genomen en zijn er benchmarks verdwenen en bijgekomen. We hebben daarom oudere kaarten getest op het nieuwe platform om een vergelijking te kunnen maken. Het nieuwe platform bestaat uit de volgende onderdelen: Intel Core i9 12900K Gigabyte Z690 Aorus Pro moederbord 2 x 16 GB Kingston Fury Beast KF552C40BBK2-32 geheugen NZXT Kraken X73 360mm AIO waterkoeler Kingston Fury Renegade SSD 1TB SSD Cooler Master Test Bench V2 Be Quiet Dark Power Pro 1000 Watt voeding Windows 11 Professional NL 64-bit AOC U2879VF 4K monitor Hieronder vinden we een lijst met de reeds geteste kaarten en de bijbehorende driver versies. Deze versies proberen we wel zoveel mogelijk gelijk te houden maar dat lukt helaas niet altijd doordat er nieuwere versies van drivers uitkomen voor nieuwe kaarten. De tests zijn drie keer uitgevoerd en er is een gemiddelde genomen van de resultaten om eventuele pieken of dalen uit de resultaten te filteren. Mochten er afwijkingen zijn dan zijn de benchmark nogmaals gedraaid. Let wel op dat de resultaten zoals hieronder vermeld zijn niet overeen hoeven te komen met jouw tests. De resultaten kunnen per systeem verschillen en zelfs per videokaart. Synthetische Benchmarks We beginnen de tests met een paar bekende: 3D Mark en Superposition. Tevens testen we Raytracing met de Port Royal test. Deze behoort tot het pakket van 3D Mark en is hiervoor speciaal ontwikkeld. Nieuw in het assortiment is Speedway. Deze test is ontwikkeld door verschillende partijen om echt het maximale uit een videokaart te halen. Speedway demonstreert wat er allemaal mogelijk is met de nieuwe DX12 API gecombineerd met Raytracing. Aangezien AMD ook steeds beter overweg kan met deze techniek zijn de 6000 series kaarten ook hiermee getest. De resultaten van de kaart zijn niet verrassend te noemen als je de vorige review hebt gelezen. De kaart zit op gelijke hoogte met de Founders Edition kaart. Aangezien de snelheden van de GPU’s ongeveer gelijk zijn is het stuivertje wisselen tussen de twee varianten. Dat zien we helemaal terug bij de Superposition tests. Daar zijn de scores zo ongeveer gelijk aan elkaar. De 30 MHz extra levert in dit geval niet echt veel op. Het betekent wel dat de scores ook voor deze kaart netjes zijn, net zoals NVIDIA ze weet te behalen. 1920 x 1080 Dan wordt het tijd om een aantal spellen aan het werk te zetten. De spellen die we voor het benchmarken gebruiken hebben allemaal een ingebouwde benchmark. Op die manier is het makkelijk de prestaties van de verschillende kaarten naast elkaar te leggen en zo te zien hoe goed de kaarten eigenlijk zijn. Er is een keuze gemaakt tussen spellen die goed draaien op kaarten uit het groene kamp en games die het beter doen op AMD kaarten. We beginnen met de Full HD resolutie wat volgens de laatste Steam Survey nog steeds de meest gebruikte resolutie is. De QHD resolutie is echter in opmars maar snel gaat het nog niet. Ook bij deze benchmarks zien we dat het verschil tussen de twee verschillende 4080 kaarten niet groot is. De ene keer is de FE kaart sneller, de andere keer de TUF kaart. De kaart van ASUS weet wel ineens te presteren in Metro Exodus en pakt daar in twee tests de koppositie. Als we dan kijken hoe vaak de ASUS kaart sneller is dan de NVIDIA kaart dan is de score 18 om 9. De verschillen zijn echter klein en in de praktijk niet te merken. 2560 x 1440 Dan schroeven we de resolutie iets op en komen we uit op 1440p. Daar zien we eigenlijk hetzelfde als bij Full HD. Het is stuivertje wisselen met zijn gelijknamige broer, de FE kaart. De TUF kaart is soms ietsjes sneller maar ook iets langzamer. Het verschil tussen de twee kaarten ga je eigenlijk in de praktijk niet echt merken. Wel is er een uitzondering bij Hitman 3. Daar is de ASUS kaart ineens wat langzamer dan de FE variant. De reden is echter onbekend. De kaart zet nog steeds prima prestaties neer en alle spellen draaien soepel op het testsysteem. 3840 x 2160 Tijd om naar 4K over te schakelen, een resolutie die nog niet vaak gebruikt wordt maar waar wel behoorlijk wat betaalbare panelen voor te krijgen zijn. Ook hier is het niet geheel verrassend dat de kaart op dezelfde hoogte staat als de kaart van NVIDIA zelf. De TUF versie staat wel vaker boven de FE maar de verschillen zijn zeker niet groot. Ook hier zien we een uitzondering in Hitman 3 maar wanneer de kwaliteit op Ultra gezet wordt zijn de resultaten een stuk beter. Alle scores komen boven de 60 fps uit, iets wat je mag verwachten van deze kaart. Let wel op dat de scores zijn van spellen die op dit moment op de markt zijn. Toekomstige spellen gaan wellicht meer moeite krijgen met deze resolutie en daar moet tegen die tijd de instellingen wat terug geschroefd worden als het spel soepel moet draaien. Terug naar boven Voor de kaarten van ASUS zijn er verschillende pakketten aanwezig. Er is uiteraard de software van NVIDIA zelf die met de drivers mee geïnstalleerd kan worden. Maar ASUS heeft zelf ook verschillende pakketten voor deze videokaart. We gaan even door de verschillende programma’s heen. We beginnen bij het pakket van NVIDIA zelf, de GeForce Experience. Als deze voor het eerst wordt opgestart zien we een overzicht van de spellen die geïnstalleerd staan op de computer. Op het moment dat je een afbeelding van een spel aan klikt krijg je de mogelijkheid om de instellingen te optimaliseren voor dat spel. Je ziet in een overzicht welke instellingen aangepast worden. Ook kan het spel gestart worden vanuit dit scherm. Er is een pijltje aanwezig waarmee een menu met de andere applicaties geopend kan worden. Een tabblad verder is er de mogelijkheid het stuurprogramma bij te werken naar een nieuwe versie. Dit wordt over het algemeen wel aangeraden. Verder zien we wat reclame uitingen hier. Dan is er ook nog een optie menu met vier verschillende schermen. Het eerste scherm laat de algemene instellingen zien. Denk hierbij aan een overzicht van het systeem, de software versie en de taalinstellingen. Hier kan je een overlay inschakelen, mocht je daar behoefte aan hebben. In Account zijn de gegevens van je account terug te vinden. Mocht je iets willen aanpassen dan kan dat via het potlood icoontje. Nog een optie verder zien we de Games en Apps. Hier kan gescand worden op de spellen die op de computer staan. Ook is het mogelijk andere directories toe te voegen, mocht je spellen op een andere locatie geïnstalleerd hebben staan. Als laatste hebben we een scherm voor de Shield. Hier worden spellen toegevoegd die op een Shield gespeeld kunnen worden. Helaas hadden we voor deze review geen apparaat tot onze beschikking dus kunnen we de werking ook niet laten zien. Gaan we kijken naar de software van ASUS, te beginnen bij de Armoury Crate. Deze software kan voor veel dingen gebruikt worden binnen het ASUS eco systeem maar voor deze TUF kaart is er maar één optie die eruit springt: de Aura Sync aansturing. Hiermee kan de verlichting van de kaart worden aangepast naar je eigen smaak. Er zijn standaard al effecten aanwezig maar je kunt ook nieuwe effecten toevoegen aan het programma. Het TUF logo en de balk eronder verandert zo naar eigen smaak. Dan is er ook nog GPU-Tweak, het overklok pakket van ASUS. Met dit pakket kun je verschillende zaken aanpassen en in de gaten houden. We gaan even een paar schermen langs. Het hoofdscherm laat verschillende onderdelen zien die in de gaten gehouden worden door de software. Denk hierbij aan de temperatuur, de kloksnelheid, het verbruik en de snelheid van de ventilatoren. In dit scherm stonden de ventilatoren stil. Ook is het mogelijk verschillende items aan te passen met de sliders onderin het scherm. Dit hoeft uiteraard niet. Het volgende scherm is bedoeld voor het on-screen display. Hiermee kan je verschillende zaken constant op het scherm zien zonder een pakket geopend te hebben. Kies wat je zelf interessant vindt en zo kun je je eigen menu samenstellen. In het volgende tabblad kunnen een paar andere pakketten gedownload en geïnstalleerd worden. Zo is er een eigen versie van Furmark en kan je op deze manier ook Armoury Crate installeren, het programma wat we net gezien hebben. In het laatste scherm kunnen we de geschiedenis zien van diverse waardes van de kaart. Handig om het een en ander in de gaten te houden. Dan is er nog een instellingen menu. In het General gedeelte hebben we de mogelijkheid het programma te starten als Windows start, dat de instellingen dan ook ingeladen worden en de mogelijkheid de taal aan te passen. In de Interface kunnen we de waardes aanpassen van de tijd en de temperatuur. Tevens kun je zelf de kleuren bepalen van het programma. In Monitor bepaal je de tijdsduur van het monitoren, een limiet instellen van de logfile en bepalen welk onderdeel je in de gaten wilt houden. Als laatste kun je hotkeys programmeren om op die manier instellingen sneller aan te passen. Terug naar boven Tijd om te kijken hoe warm de kaart nu eigenlijk wordt en wat hij aan stroom verbruikt tijdens verschillende tests. In de review van de Founders Edition zagen we dat de temperaturen van die kaart mee vielen maar bij de TUF kaart is er voor een andere koeloplossing gekozen. Hier is geen gebruik gemaakt van twee maar van drie ventilatoren. Bovendien zitten deze allemaal aan dezelfde kant die allen koele lucht aanzuigen. Wel is het zo dat de middelste ventilator de andere kant op draait dan de twee buitenste exemplaren. Zo wordt de lucht beter door het koelblok geblazen dan wanneer ze allemaal dezelfde kant op draaien. Wanneer de kaart in rust is wordt de GPU niet warmer dan 35,8 graden. Dat is echt koel, een van de laagste temperaturen die we gemeten hebben in deze testronde. De ventilatoren staan hierbij stil want betekent dat er geen extra geluidsproductie is. Starten we Furmark dan stijgt de temperatuur naar slechts 58,8 graden. De enige kaart die koeler is dan deze kaart is de 3080 Founders Edition. Een nette prestatie voor een kaart van dit formaat. De ventilatoren draaien hierbij ook maar 1300 toeren per minuut dus je hoort uiteindelijk niet zoveel terwijl de kaart wel hard aan het werk is. Een nette prestatie voor deze kaart. Gaan we even kijken naar wat de kaart eigenlijk verstookt. Om dit te meten hebben we bij de stekker het verbruik gemeten van de computer middels een Voltcraft Energy Check 3000. Daarmee wordt dus ook het moederbord, geluidskaart, waterkoeler, toetsenbord en muis meegenomen. Als de computer alleen maar aan staat wordt er een verbruik gemeten van 69 Watt. Dit is in lijn met de overige kaarten die we getest hebben. De kaart zelf trekt slechts 7 Watt. Starten we weer Furmark dan stijgt het verbruik naar 423 Watt. Dit is ietsjes meer dan de Founders Edition maar minder dan de 3080 Founders Edition. Daarbij is het verbruik van de kaart 306,6 Watt. Dit is ongeveer hetzelfde als de Founders kaart. Een echt krachtige voeding is dus niet nodig voor het gebruik van deze videokaart. Terug naar boven Het overklokken van een videokaart kan gedaan worden om verschillende redenen. De een wilt graag kijken wat de kaart maximaal aan kan en tests draaien, de ander wilt gewoon wat meer prestaties uit zijn kaart persen zodat er meer frames per seconde op het scherm getoond kan worden tijdens het gamen. Nu is het zo dat NVIDIA kaarten al automatisch kunnen overklokken zolang de temperatuur het toe laat dankzij GPU Boost. Als de temperatuur laag genoeg is wordt de snelheid automatisch verhoogd. Natuurlijk is het mogelijk om zelf de grenzen van de GPU op te zoeken. Let wel op dat de kaart niet onherstelbaar beschadigd raakt hierdoor. De kaart valt over het algemeen niet meer onder de garantie als er overgeklokt is. Voor het overklokken gebruiken we MSI Afterburner, eigenlijk omdat dit eigenlijk de standaard is voor het overklokken. ASUS heeft ook zijn eigen tool als het aan komt op overklokken genaamd GPU Tweak III. Beide programma’s doen echter hetzelfde, namelijk het aanpassen van de waardes. Nu is het zo dat niet alle waardes ingesteld kunnen worden. Ook moet er rekening gehouden worden met het feit dat de waardes die ingevuld worden bij de standaard waardes opgeteld worden (of afgetrokken) bij de standaard waardes. Dit zijn dus niet de nieuwe waardes. Na een hoop testen komen we uit op een overklok van 205 MHz op de Core Clock. Het geheugen weten we te verhogen met 1100 MHz. Dit zijn hele nette waardes voor deze kaart. De GPU is 9,3% sneller geklokt en het geheugen 9,8%. Wel hebben we de Power Limit moeten verhogen met 10%. Dit zijn echter de keiharde waardes en daarbij is nog niet bekend wat de scores doen. Om dit te bekijken hebben we een aantal tests opnieuw gedraaid. Kijken we naar 3D Mark Time Spy dan gaan we van 26205 naar 27020. De GPU score stijgt met 1286 punten van 28473 naar 29759. Dit zijn winsten van 3% en 4,5%. Het zijn dan wel winsten maar niet de sprongen die verwacht werden bij het zien van de overklok waardes. In de Extreme setting stijgen de scores 4,4 en 5,9%. Ook wel leuk maar nog steeds niet baanbrekend. Port Royal dan? Hier zien we een stijging van 6,6% wat al een stukje leuker is. Wellicht heeft dit te maken met de iets betere koeling. AC:Valhalla kent een stijging van 6,3 fps en Cyberpunk loopt 2,9 fps beter. Daarbij moet wel bedacht worden dat de hardware te lijden heeft bij het overklokken en sneller stuk kan gaan. Het verbruik stijgt ook bij het overklokken. De kaart verstook zo’n 30 Watt meer bij Furmark en AC Valhalla. Terug naar boven Na deze lange lap tekst is het tijd om de conclusie te trekken van deze videokaart. Wat vinden we van de ASUS TUF RTX 4080 videokaart? Uiteraard is de kaart verwant aan de Founders Edition kaart aangezien beide kaarten gebruik maken van de AD103 chip. De chip van ASUS is wel ietsjes hoger geklokt en er is een andere koeloplossing op het PCB geplaatst die wellicht nog beter is dan die van NVIDIA. De kaart moest bij de introductie €1480,- kosten maar is nu al met €200,- in prijs gezakt. Dit vanwege de gunstigere wisselkoers ten opzichte van de dollar. Toch blijft het een hoop geld voor een videokaart. Qua prestaties zit de TUF kaart tegen de FE kaart aan. Het is stuivertje wisselen tussen de twee varianten. Ook hier is er sprake van een CPU bottleneck wanneer er op Full HD gespeeld wordt. De kaarten komen dan niet echt tot hun recht. Wanneer de kwaliteit en de resolutie omhoog gekrikt worden dan zien we dat de videokaart wel flink aan de bak moet en netjes de 2e of 3e plek weet te pakken. Er zijn een aantal spellen die helaas niet lekker werken met de NVIDIA kaarten, neem Far Cry 6. Daar blijven de scores op sommige resoluties toch achter bij de rest van de kaarten. Qua Raytracing weet de kaart ook keurige scores neer te zetten. Gaan we kijken naar hoe de kaart zelf eruit ziet dan ben ik persoonlijk onder de indruk. Het koelgedeelte van de kaart is niet van goedkoop plastic gemaakt maar dit is echt metaal. Dat geeft de kaart een solide uitstraling, iets wat ASUS met hun TUF lijn ook wilt benadrukken. Er is zelfs ruimte voor wat RGB verlichting, ook al is dit minimaal. Voor de één is het meer dan genoeg, de ander kan er niet genoeg van krijgen. Dit is echter een persoonlijk iets. Ook deze kaart maakt gebruik van de nieuwe 12VHPWR connector. ASUS levert daarvoor een verloop mee maar echt mooi is het niet. Wel is het handig dat men een GPU support levert met daarin een schroevendraaier. Een leuke gimmick en grappige toevoeging. Overigens is de kaart zelf wat groter dan de Founders Edition dus zorg er wel voor dat de kaart in de kast past voordat je tot koop overgaat. Net zoals alle videokaarten kan ook deze kaart overgeklokt worden. Of je dit wilt doen is helemaal aan jou want dit komt de levensduur niet ten goede en de garantie kan niet geclaimd worden als de kaart hierdoor defect gaat. Tijdens de tests bleek dat de kloksnelheden tot bijna 10% hoger gezet konden worden zonder dat er problemen ontstonden. Wel is het zo dat de effectieve resultaten lager liggen dan deze waardes. We komen op een winst van maximaal 6,6%. Dit lijkt mij persoonlijk niet de moeite. Wat mij wel verbaasde tijdens deze review waren de temperaturen van de videokaart. Standaard wordt deze niet warmer dan 36 graden en als we de kaart vol belasten komt de temperatuur niet boven de 60 graden uit. Daarbij is de kaart ook nog eens erg stil: net iets meer dan 41dB. En dat op een open testbench. Het verbruik ligt met 423 Watt ongeveer gelijk met de Founders kaart. Met een overklok verbruikt de kaart 460 Watt, wat nog steeds keurig is. Maar helaas is de prijs/prestatie verhouding van de 4080 in het algemeen nog steeds niet echt interessant. De 4090 zit op ongeveer hetzelfde niveau wanneer de kaarten naast elkaar gelegd worden. Mocht de kaart nog ietsjes in prijs zakken dan is de kaart het aanschaffen zeker het geld waard. ASUS heeft met de TUF in ieder geval een prima versie van deze kaart neergezet. Mocht je in de markt zijn voor een 4080 dan mag deze kaart zeker niet ontbreken. Mocht je op- en/of aanmerkingen hebben of iets te vragen, dan hoor ik het uiteraard graag. Mocht je dit een leuke review vinden, dan hoor ik het dit natuurlijk ook graag. 🙂 Het motiveert mij om nog meer reviews te maken. Terug naar boven Share this:TwitterFacebook Share Wat vind jij? Vlammend 0 Tof 0 Heet 0 Meh 0 Nope 0
Headsets MSI Immerse GH50 review Voordat we aan deze review beginnen wil ik MSI bedanken voor het beschikbaar stellen van ... By Rooieduvel13 oktober 2024
Toetsenborden Corsair K65 Plus Wireless review Voordat we met deze review starten wil ik Corsair bedanken voor het beschikbaar stellen van ... By Rooieduvel16 juli 2024
Behuizingen NZXT H7 Wit review NZXT is een fabrikant die al 20 jaar op de pc markt actief is. Het ... By Rooieduvel27 mei 2024
Videokaarten ASUS TUF Gaming Radeon RX 7800 XT White OC Edition 16GB review Voordat ik deze review begin: deze kaart is onderdeel van een giveaway pc die door ... By Rooieduvel14 april 2024
Videokaarten Powercolor Fighter AMD Radeon RX 7600 8GB review Voordat ik begin met deze review: de kaart is gekocht voor een pc project van ... By Rooieduvel27 maart 2024
Videokaarten Sapphire AMD Radeon RX 7900 XT 20GB review Voordat ik deze review begin: Deze kaart is aangekocht voor een project build. De kaart ... By Rooieduvel14 maart 2024