Videokaarten Sapphire AMD Radeon RX 7900 XT 20GB review 14 maart 2024850 views0 Share By Rooieduvel Share Sapphire AMD Radeon RX 7900 XT 20GB7.8De AMD 7900 XT is een leuke kaart met nette prestaties, vooral ten opzichte van NVIDIA. Deze kaart ziet er strak uit, zet prima scores neer in 1440P en 4K, heeft normale stroomconnectoren en best zuinig. Helaas blijven de ventilatoren altijd draaien en heeft hij een hoog idle verbruik. Tevens is de kaart zelf niet meer te krijgen maar andere varianten van de 7900 XT zullen redelijk vergelijkbaar presteren. Een prima keuze als je geen behoefte hebt aan hoge Raytracing scores. TopStrak uitziende kaart Prima 1440P prestatiesGoede 4K prestatiesNormale 8-pins aansluitingenAmper verlichtingKaart is best stilVrij zuinig onder loadFlopRaytracing blijft een pijnlijk onderwerpHelaas nauwelijks meer te krijgenVentilatoren draaien ook onder idleHoog idle verbruik Voordat ik deze review begin: Deze kaart is aangekocht voor een project build. De kaart is eerst getest om te zien waar de kaart toe in staat was en is daarna ingebouwd in de project pc. De nieuwe eigenaar is enorm blij met het eindresultaat. Half December 2022 was het dan eindelijk zo ver. Na het geweld van NVIDIA met de release van de 4000 reeks kwam AMD dan met de langverwachte opvolger van de 6000 serie, niet geheel verrassend de 7000 series videokaarten. Ook deze kaarten zijn gebaseerd op de RDNA architectuur wat niet geheel verrassend RDNA3 heet. De opbouw van deze chips was echter anders dan wat men gewend was. Dit is namelijk het eerste ontwerp gebaseerd op chiplets, daar later meer over. De GPU’s hebben, ook zoals vorige keer, de Navi naam meegekregen. Hoe lager het nummer, hoe beter de chip. De release van de kaarten was niet zo verwarrend als de lancering van de kaarten van het groene kamp, echter worden er wel verschillende versies gebruikt onder hetzelfde nummer. Zo is er op het moment van schrijven een 7600 en 7600XT, maar hetzelfde geldt voor de 7900 reeks: daar hebben we de 7900XT en 7900XTX. Laatstgenoemde is de grotere broer van de XT kaart wat ook wel te zien is aan de opbouw van de GPU, het verbruik en de snelheden. Eerder hebben we het al gehad over de AMD 7900 XTX van XFX maar dit keer gaan we kijken naar de kleinere broer, de 7900XT. De versie die we in handen hebben gekregen is van Sapphire en heet in zijn geheel de Sapphire AMD Radeon RX 7900 XT 20GB, een hele mond vol als je het mij vraagt. De kaart is helaas amper te krijgen tegenwoordig maar heeft bij de release ongeveer €1200,- gekost, iets minder dan de 7900XTX kaarten. Op het laagste punt moest hij slechts €940,- kosten wat uiteraard een leukere prijs is. Maar wat haal je in huis met deze kaart? Dat gaan we zien in deze review. Architectuur Specificaties Unboxing Prestaties Synthetische benchmarks Full HD 1440P 4K resolutie Software Temperaturen en verbruik Overclocking Conclusie Voor we gaan kijken wat we voor kaart in huis hebben gaan we eerst even praten over de architectuur en de opbouw van de GPU. De GPU is gebaseerd op de RDNA architectuur welke aangekomen is bij versie 3. Dit is niets meer dan de Radeon DNA naam. De afgelopen generaties hebben we al de nodige verbeteringen gezien maar met de nieuwste versie is de chip helemaal opnieuw opgebouwd. Zo wordt er in deze generatie gebruik gemaakt van chiplets. In plaats van één chip worden er meerdere kleinere chips geplaatst, ieder met een eigen functie. Deze zijn onderling verbonden via een hele snelle verbinding zodat er van vertraging geen sprake is. De workloads worden door de verschillende chips zeer snel afgehandeld en data snel over en weer verzonden tussen de GCD en het geheugen. Het grote voordeel hiervan is dat het goedkoper is om meerdere kleine chips te maken dan weinig grote chips. Mocht er een grote chip defect gaan dan schrijf je meer af dan wanneer er 2 kleinere chips kapot gaan. Daardoor kunnen de productiekosten wat lager blijven en dit is gunstig voor alle partijen. De GPU zelf is opgebouwd uit verschillende CU’s oftewel Compute Units. Dit is een cluster van componenten die met elkaar samen werken. Het resultaat wordt vervolgens weer gebruikt om het beeld weer te geven. AMD laat niet echt zien hoe een CU opgebouwd is terwijl we dit wel kunnen zien bij het groene kamp. Men claimt met de nieuwe generatie in ieder geval forse winsten in AI en Raytracing, iets waar AMD toch wat op achter loopt dan NVIDIA. Met RDNA3 introduceert AMD een nieuwe Display Engine genaamd Radiance Display Engine. Men heeft een Displaypoort 2.1 aansluiting op de kaart gemonteerd die maar liefst 54Gb/s aan bandbreedte kan leveren. Dit moet zorgen voor refresh rates van 165 Hz op 8K of 480 Hz op 4K zodat de kaart klaar is voor de toekomst. Ook is er ondersteuning voor 12-bit HDR content, wat moet zorgen voor een spetterend beeld. Voor content creators brengt de nieuwste RDNA generatie AV1 encoding en decoding. Een videokaart kan gebruikt worden voor het maken en verwerken van content zoals video’s en internet streams. AMD heeft met RDNA3 een gigantische sprong gemaakt om op een goedkope manier content te presenteren. Andere kaarten konden dit al maar AMD heeft hier hele grote verbeteringen in gemaakt en doet nu mee met de rest van het speelveld. Meer info is terug te vinden op de pagina van AMD. Terug naar boven Voor we de kaart zelf gaan bekijken gaan we een blik werpen op de specificaties. De Powercolor versie van deze kaart is grotendeels gebaseerd op de reference kaart van AMD. Dat wil zeggen dat er minimale verbeteringen zijn ten opzichte van de specificaties van AMD zelf. Ook zijn er niet echt aparte dingen aangebracht op de kaart. De boost snelheid van de kaart ligt op maximaal 2400 MHz terwijl tijdens langdurige sessies een snelheid behaald wordt van maximaal 2000 MHz. Vooral de Game Clock snelheid ligt een stuk lager dan bij de 7900XTX. Het aantal Stream Processors ligt ook een stuk lager namelijk 5376 tegenover 6144. Uiteraard heeft de kaart daardoor ook minder CU’s tot zijn beschikking. Het geheugen is van 24 naar 20 GB terug geschroefd maar de snelheid is gelijk gebleven. De kaart komt met vier aansluitingen: één HDMI poort, twee Displaypoort aansluitingen en één USB-C aansluiting. Deze laatste gebruikt AMD wel vaker bij videokaarten al zijn er nog niet zoveel schermen die gebruik maken van deze aansluiting. De kaart maakt gebruik van twee 8-pins PCIe connectoren dus een verloop of aparte voeding is niet nodig. De Power Consumption ligt op 308 Watt en de aangeraden voeding moet 750 Watt sterk zijn. Een sterke voeding is dus niet echt nodig. De kaart is 27,6 centimeter lang en moet daardoor eigenlijk wel in elke kast passen tenzij je een heel klein exemplaar hebt. Er zijn voor de rest geen noemenswaardige features te vinden maar mocht je meer willen weten dan kun je een kijkje nemen op de internetpagina van Sapphire. Terug naar boven We hebben gekeken naar de theorie, tijd om de kaart eens uit de doos te halen. De doos van de kaart ziet er op zich redelijk netjes uit. Het geheel is zwart uitgevoerd met een hoop rode accenten. Rechts bovenin staat het merk van de kaart terwijl rechts onderin de naam van de kaart te vinden is. Links zien we een aantal rode lijnen. Onderin zien we nog een aantal van de features. Op de achterkant van de doos komen we de specificaties tegen en nog een paar features die RDNA3 met zich mee brengt. Nog meer features zien we op de zijkant, waar ook de naam weer terug komt. Wel handig als je de doos in de lengte in de kast hebt staan. Maak je de doos open dan zie je meteen een bruine binnendoos. Als we deze bruine doos open maken zien we meteen wat zwart schuim in de doos. Dit moet ervoor zorgen dat de kaart niet beschadigd raakt. Dat dit sowieso niet mogelijk is zien we zo. Onder de kaart zien we nog iets van papiertje. Dit is een Installation Guide die vertelt hoe de kaart in de computer geïnstalleerd moet worden. Nu is dit redelijk voor de hand liggend maar voor iemand die het nog nooit gedaan heeft is een handleiding nooit weg. De kaart zelf zit netjes verpakt in bubbel folie waardoor de kaart niet beschadigd kan raken. Wel zo’n prettig gevoel bij een kaart met dit prijskaartje. Verder zit er niets meer in de doos. Om de kaart beter te kunnen bekijken halen we deze uit de plastic verpakking. Meteen blijkt dat de kaart eigenlijk maar één hoofdkleur kent en dat is zwart. Er zit wel een beetje grijs op de kaart maar dat is niet veel. Ook is de vorm van de koeler niet helemaal recht maar heeft deze aan de uiteinden afgeronde hoeken. Het geeft de kaart wel een ander uiterlijk. Ook aan de boven- en onderkant is het blok ietsjes lager wat het geheel een speels uiterlijk geeft. Spannender kunnen we de kaart eigenlijk niet maken. De achterkant van de kaart heeft een zwarte backplate meegekregen, iets wat prima bij deze kaart past. Sowieso juich ik het gebruik van een backplate toe. De kaart heeft drie ventilatoren gekregen van Sapphire. Deze zijn voorzien van een rand aan de buitenkant zodat lucht wat aangezogen wordt niet naar de zijkanten geduwd wordt maar echt door het blok geblazen wordt. We zien dat de bladen van de ventilatoren een iets andere curve hebben aan de uiteindes waardoor de luchtstroom ietsjes anders verloopt dan recht toe – recht aan. Alle drie de ventilatoren draaien dezelfde kant op. Sommige fabrikanten kiezen er juist voor om de middelste de andere kant op te laten draaien maar Sapphire kiest hier niet voor. Verder hebben de ventilatoren in het midden een embleem wat er netjes uit ziet. Er is geen verlichting te vinden op de fans. Op de boven- en onderkant van de kaart zien we de koelribben zitten. De warmte wordt vanaf de GPU via heatpipes naar de koelribben gebracht. Het grote oppervlak van deze ribben kunnen aardig wat warmte verwerken maar uiteindelijk moet deze wel afgevoerd worden en dat is waar de ventilatoren hun werk moeten doen. Overigens is dit niet het enige wat we aantreffen. We zien rechts onderin nog een klein kabeltje lopen wat moet zorgen voor de stroomvoorziening naar de ventilatoren toe. Ook zien we nog een sticker met daarop het serienummer van de kaart. Op de bovenkant van de kaart zien we het Radeon logo staan. Deze wordt verlicht op het moment dat de computer aan staat. De verlichting hiervan is echter niet aan te passen. Wellicht dat het met een programma als SignalRGB wel mogelijk is maar standaard is er geen optie voor te vinden in de drivers. Sapphire heeft hier ook geen losse tool voor. Wat we nog meer zien zijn twee 8-pins PCI-e connectoren die de kaart moeten voorzien van voldoende stroom. Geen nieuwe of exotische aansluitingen maar de normale versies die al jarenlang standaard zijn. Er zijn dus ook geen verloopstekkers of een andere voeding nodig. Zoals we net al gezien hebben is de achterkant van de kaart voorzien van een zwarte backplate. Dit ziet er strak uit en past ook bij de videokaart. Hij is niet helemaal egaal maar wel netjes uitgevoerd. We vinden hier nog een paar kleine dingen op terug. Allereerst hebben we links onderin de Radeon benaming. Dit is slechts een print en niet verlicht. Rechts onderin zien we twee stickers met het serienummer, de naam en diverse barcodes. Ook zijn er op verschillende plekken rode stickers aangebracht en één sticker die laat zien dat de backplate best wel warm kan worden. Op de achterkant treffen we zowel de aansluitingen als wat logo’s aan en ook de naam, onderdeel nummer en serienummer van de kaart. Dit is op zich wel handig omdat het soms lastig is de sticker op de kaart te lezen. Verder zien we vier aansluitingen terug: één HDMI poort, twee Displaypoort aansluitingen en één USB-C aansluiting. Het is helaas niet bekend of dit een HDMI 2.0 of 2.1 poort is, dat staat nergens vermeld op de website. Wel wordt er gezegd dat de kaart voorzien is van Displaypoort 2.1. Mooi voor de toekomst maar er zijn op dit moment amper schermen op de markt die deze standaard ondersteunen. Terug naar boven Tijdens de vorige generatie videokaarten merkten we dat de Ryzen 3000 processor steeds meer een bottleneck begon te vormen tijdens het benchmarken. Het was een mooie middenmoter processor maar het gebeurde meer dan eens dat de scores te sterk beïnvloed werden door andere onderdelen dan de videokaart. Om dit tegen te gaan zijn we tijdens de voorbereiding gewisseld naar een ander platform in de vorm van een Core i9 12900K op het Z690 platform. Dit moet voor nu even voldoende zijn om te zorgen dat games maximaal kunnen presteren (al is dat altijd de vraag met nieuwe generaties videokaarten). Tevens hebben we het testveld aangepast waarbij er benchmarks verdwenen zijn en bijgekomen. We hebben daarom oudere kaarten getest op het nieuwe platform om een vergelijking te kunnen maken. Het nieuwe platform bestaat uit de volgende onderdelen: Intel Core i9 12900K Gigabyte Z690 Aorus Pro moederbord 2 x 16 GB Kingston Fury Beast KF552C40BBK2-32 geheugen NZXT Kraken X73 360mm AIO waterkoeler Kingston Fury Renegade SSD 1TB SSD Cooler Master Test Bench V2 Be Quiet Dark Power Pro 1000 Watt voeding Windows 11 Professional NL 64-bit AOC U2879VF 4K monitor Hieronder vinden we een lijst met de reeds geteste kaarten en de bijbehorende driver versies. Deze versies proberen we wel zoveel mogelijk gelijk te houden maar dat lukt helaas niet altijd doordat er nieuwere versies van drivers uitkomen voor nieuwe kaarten. Alle tests zijn drie keer uitgevoerd en er is een gemiddelde genomen van de resultaten om eventuele pieken of dalen uit de resultaten te filteren. Mochten er afwijkingen zijn dan zijn de benchmark nogmaals gedraaid. Let wel op dat de resultaten zoals hieronder vermeld zijn niet overeen hoeven te komen met jouw tests. De resultaten kunnen per systeem verschillen en zelfs per videokaart. Synthetische Benchmarks We beginnen de tests met een paar bekende: 3D Mark en Superposition. Tevens testen we de Raytracing prestaties met Port Royal. Deze behoort tot het 3D Mark pakket en is hiervoor speciaal ontwikkeld. Nieuw in het assortiment is Speedway. Deze test is gemaakt door verschillende partijen om echt het maximale uit een videokaart te halen. Speedway demonstreert wat er allemaal mogelijk is met de nieuwe DX12 API gecombineerd met Raytracing. Aangezien AMD ook steeds beter overweg kan met deze techniek zijn deze kaarten in de vergelijking meegenomen. De 7900 XT van AMD komt in Firestrike Extreme in hetzelfde rijtje als de RTX 4080 videokaarten, een nette prestatie. Dit zien we ook bij de Ultra test. In de complete test staat hij er net onder, in de GPU score staat hij er net boven. In Time Spy blijft de kaart ietsjes achter, zo’n 10%. Natuurlijk zit er wel een prijsverschil tussen de twee kaarten. Het is duidelijk te zien dat AMD een achterstand heeft met Raytracing. De kaart is beter dan een 3080, een kaart van de vorige generatie. Echter moet hij zijn meerdere erkennen in zijn grotere broer EN in de kaarten van het groene kamp. Hetzelfde zien we ook in Speedway. We merken deze verschillen ook in Superposition al lopen de scores verder uit elkaar naar mate de resolutie hoger wordt. 1920 x 1080 We laten de programma’s achter ons en we gaan eens kijken naar games. De spellen die we voor het benchmarken gebruiken hebben allemaal een ingebouwde benchmark. Op die manier is het makkelijk de prestaties van de verschillende kaarten naast elkaar te leggen en te zien hoe goed de kaart eigenlijk is ten opzichte van de concurrentie. Er is een keuze gemaakt tussen spellen die goed draaien op kaarten uit het groene kamp en games die het beter doen op AMD kaarten. We beginnen met de Full HD resolutie wat volgens de laatste Steam Survey nog steeds de meest gebruikte resolutie is. De QHD resolutie is echter in opmars maar snel gaat het nog niet. We zien een heel wisselend overzicht qua scores. Er zijn spellen waar de 7900 XT de koppositie weet te pakken en dus ook zijn grote broer weet te verslaan (met dank aan geoptimaliseerde drivers) maar er zijn ook benchmarks waar de kaart door het ijs zakt. De kaart weet heel goed te presteren in F1 2022 tot je Raytracing aan gaat zetten. Ook Far Cry is een titel waar de kaart het goed doet, al is dit spel heel erg op AMD gericht..Rainbow Six is dan weer een spel waar de kaart niet presteert: zelfs een Intel kaart is nog sneller. Wat wel belangrijk is om te beseffen is dat er nog steeds een CPU bottleneck is op deze resolutie. Kaarten worden steeds sneller waardoor de videokaart moet wachten op de processor. 2560 x 1440 Gaan we de resolutie een stapje hoger zetten en komen we uit op QHD. Ook hier zien we een aantal titels (F1, Far Cry en Forza) waar de kaart in de top mee doet en zelfs duurdere kaarten weet te verslaan, inclusief zijn eigen broer. De kaart begint het ook wat beter te doen in Rainbow Six en ook in andere titels weet de kaart mooie scores neer te zetten. Raytracing blijft helaas wel een pijnpunt voor deze kaart (net zoals andere AMD kaarten). Daar heeft men nog wel wat werk te verzetten al is het gat niet zo groot meer als het ooit was. 3840 x 2160 Kijken we als laatste nog naar de 4K resolutie. Schermen voor deze resolutie zijn genoeg te krijgen maar de prestaties van de machines blijven over het algemeen nog wat achter. Hier zien we dat de 7900 XT zijn plekje weet te vinden al zijn er nog steeds uitzonderingen waar de kaart erg goed presteert ten opzichte van de concurrentie. Zelfs F1 met Raytracing opties aan doet het prima maar dat kan niet gezegd worden van Cyberpunk. Nu is dit ook een titel die enorm zwaar is en echt het terrein is van NVIDIA met zijn Raytracing techniek. Alles buiten Cyberpunk is prima speelbaar boven de 40 FPS, zelfs Metro op Extreme haalt 44 FPS. Dat de kaart soms boven de 7900 XTX komt heeft ook hier weer te maken met driver optimalisatie. Terug naar boven Sapphire heeft voor deze kaart zelf geen software gemaakt. Dat maakt ook niet zoveel uit aangezien er geen bijzondere dingen op de kaart zitten die aangestuurd moeten worden, al zou je kunnen denken aan de verlichting. AMD heeft wel de Adrenalin software die standaard bij de drivers geleverd wordt. Hier kunnen we een paar dingen van bekijken. Deze software hoeft niet perse geïnstalleerd te worden overigens, de optie om alleen de driver te installeren wordt tijdens de installatie getoond. Als het programma gestart is dan zien we in het hoofdscherm verschillende zaken terug. Bovenin hebben we een aantal tabbladen waarin tot in detail opties zijn verwerkt. Daaronder staat het laatst gespeelde spel terwijl daarnaast de recent gespeelde spellen staan in volgorde van laatst gespeeld/gestart. Verder vinden we links een media venster met schermopnames of waar video’s meteen mee opgenomen kunnen worden. Aan de rechterkant zien we de stuurprogramma informatie, het grafische profiel, de status van AMD Link en een scherm over zelfstudie. In het tabblad Spellen zien we welke spellen geïnstalleerd zijn. Je ziet ook meteen de gegevens van de framerates in dit scherm, al zegt het niet altijd alles. Klik je vervolgens op een spel dan krijg je gedetailleerde informatie over het spel, de complete speelduur wordt getoond en de prestaties zijn te zien. Tevens is het mogelijk de spelprestaties af te stemmen. Als laatste kunnen hier verschillende opties ingeschakeld of juist uitgeschakeld worden om zo de beste prestatie voor het spel op het scherm te toveren. De software van AMD is ook geschikt om te gebruiken voor het livestreamen en het opnemen van video’s. Daarvoor hebben we het tabblad Opnemen en Streamen (vrij logisch). Hieronder vinden we vijf verschillende tabbladen (dit waren er voorheen vier). Eerst zien we het onderdeel opnemen waar je opnames van je gameplay kunt maken als je dat wilt. Er zijn wat opties aanwezig zoals een indicator of het geluidsniveau van de microfoon. Daarnaast hebben we het livestream venster. Er zijn twee tabbladen te vinden. Bediening geeft je toegang tot de instellingen van de stream, het tabblad Chat laat de chat zien. tabblad Scène-Editor geeft de mogelijkheid om verschillende scènes in te stellen. Denk hier aan een scene waar je aan het praten bent, een game aan het spelen bent of een scherm waar je de stream mee eindigt. Zoveel opties als je zelf maar kunt verzinnen. Het tabblad Media laat alle opnames zien die er tot op dat moment gemaakt zijn. In deze review zijn dat er geen. Het laatste tabblad laat verschillende instellingen zien zoals met welke dienst je wilt gaat streamen. Dit zou het streamen makkelijker moeten maken. Ook de kwaliteitsinstellingen zijn hier te vinden. Hebben we nog een tabblad met daarin de Prestaties. Daar vinden we drie verschillende onderwerpen waarvan we er hier twee gaan bekijken. Het derde tabblad gaan we bespreken in het onderdeel Overklokken. In het tabblad Meetgegevens zien we informatie van het systeem zoals het verbruik van de processor en videokaart maar ook het aantal FPS wat er op dat moment behaald wordt. Het is mogelijk meerdere gegevens in de gaten te houden maar die waren hier niet geselecteerd. Het andere tabblad, Instellingen genaamd, laat vier opties zien over de Meetgegevens. Meer valt er niet over te zeggen. Terug naar boven We gaan kijken naar de temperaturen en het verbruik van deze AMD kaart. Hiervoor maken we gebruik van een paar tests waarbij we uitlezen hoe warm de kaart nu echt wordt. Je zou verwachten dat de temperaturen in toom gehouden kunnen worden door de drie ventilatoren die Sapphire op de kaart heeft geplaatst. Voor wat betreft het stroomverbruik zou je zeggen dat dit redelijk mee valt aangezien er twee connectoren op de kaart geplaatst zijn. Of dit klopt kunnen we alleen maar meten. Als het hele systeem niets aan het doen is wordt de kaart 43 graden. Dit is redelijk gemiddeld. Niet de koelste kaart die we hebben gehad op de testbench maar ook niet de warmste kaart. Wat wel opmerkelijk is, is dat de ventilatoren wel draaien bij deze temperatuur namelijk op 478 toeren per minuut. Daarmee is de kaart nog steeds stil maar het breekt met de trend dat ventilatoren niet draaien als de machine niets doet. Laten we vervolgens de Furmark benchmark los op de kaart dan stijgt de temperatuur naar 64 graden. Dit is net zo warm als een RTX 4090 kaart. Het kan echter geen kwaad als de kaart deze temperatuur bereikt. De ventilatoren draaien hierbij 1729 toeren per minuut en produceren een geluidsdruk van 44,5dB. Hij is daarmee een beetje hoorbaar maar niet heel storend. In AC:Valhalla wordt de kaart overigens 66 graden maar draaien de ventilatoren iets minder hard. Maar wat verbruikt de 7900 XT nu eigenlijk? AMD kaarten houden over het algemeen best van wat stroom. Om dit te meten hebben we bij de stekker het verbruik gemeten van de computer middels een Voltcraft Energy Check 3000. Daarmee wordt dus ook het moederbord, geluidskaart, waterkoeler, toetsenbord en muis meegenomen. Als de computer alleen maar aan staat wordt er een verbruik gemeten van 74,3 Watt. Dit is de hoogst gemeten waarde tot nu toe maar de verschillen zijn niet zo groot. Toch blijft het vrij hoog, vooral als de XTX veel minder verbruikt. Zetten we Furmark aan dan stijgt het verbruik naar 408 Watt, ietsjes meer dan een RTX 4080. De kaart is daarmee wel een redelijke middenmotor. Overigens trekt de kaart zelf 312 Watt. In AC:Valhalla stijgt het verbruik naar 456 Watt maar dat kan gebeuren omdat de processor ineens meer stroom verbruikt. De Power Draw van de GPU is namelijk 308 Watt. Er is dus geen dikke voeding meer nodig. Terug naar boven Het overklokken van een videokaart kan gedaan worden om verschillende redenen. De een wilt graag kijken wat de kaart maximaal kan hebben en tests draaien, de ander wilt gewoon wat meer prestaties uit zijn kaart persen voor meer frames per seconde tijdens het gamen. Hoe dan ook is het belangrijk om te onthouden dat het overklokken van hardware altijd buiten de garantie valt. Gaat de hardware kapot en blijkt dat dit komt door het overklokken dan heb je geen garantie meer op de hardware. Wees dus gewaarschuwd. Voor we gaan overklokken is het wel belangrijk om te weten wat de kaart standaard kan presteren. Om deze gegevens uit te lezen hebben we gebruik gemaakt van het programma GPU-Z van TechPowerUp. Deze tool laat je alle informatie zien van een videokaart, inclusief de snelheden van de GPU en het geheugen maar ook de BIOS versie en de versie van de driver. Voor deze kaart is de standaard kloksnelheid 2025 MHz en de boost snelheid 2394 MHz. De snelheid van het geheugen is 2500 MHz. Aangezien het hier gaat om GDDR6 moet deze snelheid met 8 vermenigvuldigd worden wil je de effectieve snelheid weten. Het tweede tabblad laat realtime gegevens zien van het gebruik, verbruik en temperaturen van de kaart. Om over te kunnen klokken is er een programma nodig waarmee instellingen aan te passen zijn. AMD levert deze tools zelf mee in de Adrenalin software, al zou dit ook kunnen met een programma zoals MSI Afterburner. Zoals we eerder zagen zit er In de software een tabblad genaamd Prestaties met daaronder Afstemmen. Hier kunnen we alle instellingen naar wens aanpassen. Normaal staat dit ingesteld op standaard maar er zijn meer opties beschikbaar inclusief automatisch overklokken. Handmatig overklokken is nog altijd het leukste en dit kan met de optie “Aangepast”. Als je dit aan tikt dan krijg je een waarschuwingsvenster met het bericht dat overklokken geheel op eigen risico is en dat dit buiten de garantie valt. Daarna kunnen allerlei schuifjes omgezet worden en is er van alles en nog wat aan te passen. Dit kan in percentages maar zet je de geavanceerde regelingen aan dan kan het ook in cijfers. Persoonlijk vind ik dat het fijnste om mee te werken aangezien nummers meer zeggen dan percentages. Dit geldt voor zowel het voltage als de snelheden van zowel de GPU als het geheugen, Het is mogelijk de ventilatoren sneller te laten draaien maar dat gaat samen met meer geluidsproductie. Als laatste kan het Energielimiet aangepast worden waardoor de kaart meer stroom kan verbruiken. Dit gaat weer gepaard met een hogere temperatuur van de GPU. Na veelvuldig aanpassen, testen etc. hebben we een minimum snelheid van 1320 MHz en een maximum snelheid van 2890 MHz. Het geheugen klokken we op 2725 MHz terwijl we het limiet met 15% verhogen. Overigens is de spanning verlaagd van 1100 naar 1015 mV. Maar wat bereiken we hier nu mee? Nou, in Timespy gaan we van 24384 naar 25731. Dit is een stijging van 5,5% op de totale score. Dit is best een nette winst als je beseft dat je niets extra betaalt. De GPU score is 7,2% hoger wat nog leuker is natuurlijk. Starten we de extreme test dan hebben we een stijging van 4,6 en 5,8%. De winst is ietsjes lager maar nog steeds een leuke winst. In Port Royal hebben we een winst van 6,8%. Als we dan naar Cyberpunk 2077 gaan kijken op maximale instellingen dan stijgen we 5,5%. Dit is nog steeds een leuke winst. Bij het overklokken zijn de kloksnelheden hoger maar ook de temperaturen vallen wat hoger uit, zoals verwacht. Deze wordt ongeveer 8 tot 10 graden hoger en ook het verbruik stijgt met ongeveer 40 tot 60 Watt. Het maximum wat we meten is 493 Watt dus je kunt nog steeds uit de voeten met een 750 Watt voeding. Terug naar boven Dan komen we eindelijk aan het eind van deze lange review. Wat brengt de 7900 XT ten opzichte van zijn grotere broer en de kaarten uit het groene kamp? Laten we als eerste stellen dat deze kaart zelf niet meer te krijgen is. Het laat wel zien waar de chip en de kaart toe in staat is. Uiteraard zullen de scores van andere merken ietsjes verschillen maar over het algemeen maken ze gebruik van dezelfde chip. De hele 7000 reeks van AMD is weer een hele slag beter dan de kaarten van NVIDIA maar ze weten de concurrent nog niet te verslaan. Vraag is ook wel of dat nodig is en of de prijs/kwaliteit niet belangrijker en gunstiger is. Als je naar de prijzen van de andere versies kijkt zijn de prijzen zeker interessant. Als we puur kijken naar de prestaties van de kaart dan weet hij regelmatig in in de buurt te komen van de 4080, een kaart die ietsjes duurder is. Het is niet voor niets dat NVIDIA met de 4080S is gekomen om het zo AMD weer wat lastiger te maken. In Firestrike weet de kaart de 4080 te verslaan terwijl in Timespy de 7900 XT ietsjes achter blijft. Raytracing is het domein van NVIDIA en dat zien we ook in Port Royal en Speedway. In Superposition zit de kaart klem tussen de 3080 en 4080 kaart echter dit zijn synthetische tests. In games weet de kaart vaak keurige scores neer te zetten en heel soms zelfs de koppositie te pakken. Er zijn echter ook spellen waar de kaart door het ijs zakt, al zijn de spellen nog steeds speelbaar. In elke test op 1080P wordt een score van > 100 behaald buiten Metro Exodus op Extreme en Cyberpunk met Raytracing aan na. Hetzelfde kan gezegd worden op 1440P wat gewoon netjes te noemen is. Schakelen we naar 4K dan kunnen games nog steeds prima gespeeld worden echter zijn dit de spellen van nu. Games worden nu eenmaal zwaarder en het kan gebeuren dat je in de toekomst instellingen iets moet terug schroeven. Het uiterlijk van de kaart is best netjes te noemen. Hij is bijna geheel in het zwart uitgevoerd met een beetje verlichting op het Radeon logo. Deze verlichting is helaas niet aan te passen. Het koelblok is ietsjes afgehoekt wat de kaart een speels uiterlijk geeft. Ook zien we een paar accenten op de ventilatoren zitten maar deze zijn niet verlicht. De backplate op de achterkant van de kaart is ook niet helemaal recht maar is ook hier en daar wat gebogen. Persoonlijk vind ik dit er leuk uit zien. De kaart wordt voorzien van stroom dankzij twee gewone PCIe aansluitingen. Een verloopstuk is dus niet nodig, evenals een nieuwe voeding. Een GPU bracket is niet geleverd echter is deze ook niet echt nodig. De kaart zelf is niet overdreven zwaar namelijk. Het is mogelijk deze 7900 XT over te klokken. De software hiervoor wordt zelfs door AMD geleverd. Let wel op dat, wanneer de kaart defect gaat door het overklokken, er geen garantie meer is. Dat wordt ook door AMD aangegeven voordat je begint met overklokken. We weten uiteindelijk de boost clock naar 2890 MHz over te klokken waarbij wel gezegd moet worden dat dit het max is… als de kaart te warm wordt dan klokt de kaart ietsjes terug. Het geheugen weten we ook met 225 MHz over te klokken wat utieindelijk effectief 1800 MHz is. De winst in games en benchmarks ligt tussen de 5 en 8%, afhankelijk van wat je draait. Daarbij stijgt de temperatuur en het verbruik wel. Waar de kaart normaal 64 graden wordt in Furmark stijgt dit naar 75 graden. De kaart kan het wel hebben. Het maximum verbruik wat we meten is tegen de 500 Watt dus een voeding van 750/800 Watt moet prima kunnen. De kaart zal dan wel iets van geluid maken maar dat is op een open test bench. In een kast zal het aardig stil zijn. De kaart is met de oude prijs van €940 niet zo interessant maar voor een prijs van €800/€850, in vergelijking met NVIDIA, zeker wel. Mocht je niet het uiterste willen halen uit Raytracing dan is dit zeker een kaart voor jou. Mocht je op- en/of aanmerkingen hebben of iets te vragen, dan hoor ik het uiteraard graag. Mocht je dit een leuke review vinden, dan hoor ik het dit natuurlijk ook graag. 🙂 Het motiveert mij om nog meer reviews te maken. Terug naar boven Share this:TwitterFacebook Share Wat vind jij? Vlammend 0 Tof 0 Heet 0 Meh 0 Nope 0
Toetsenborden Corsair K65 Plus Wireless review Voordat we met deze review starten wil ik Corsair bedanken voor het beschikbaar stellen van ... By Rooieduvel16 juli 2024
Behuizingen NZXT H7 Wit review NZXT is een fabrikant die al 20 jaar op de pc markt actief is. Het ... By Rooieduvel27 mei 2024
Videokaarten ASUS TUF Gaming Radeon RX 7800 XT White OC Edition 16GB review Voordat ik deze review begin: deze kaart is onderdeel van een giveaway pc die door ... By Rooieduvel14 april 2024
Videokaarten Powercolor Fighter AMD Radeon RX 7600 8GB review Voordat ik begin met deze review: de kaart is gekocht voor een pc project van ... By Rooieduvel27 maart 2024
Videokaarten Intel Arc A770 16GB review Voor ik deze review begin wil ik aangeven dat deze kaart door mijzelf is gekocht. ... By Rooieduvel31 januari 2024
Videokaarten XFX Speedster MERC 310 AMD Radeon RX 7900 XTX Black Edition Review Voordat we deze review starten wil ik benoemen dat deze kaart door mijzelf gekocht is ... By Rooieduvel20 december 2023